Veraset ve İntikal Vergisi Nedir, Nasıl Beyan Edilir

Veraset ve İntikal Vergisi Nedir, Nasıl Beyan Edilir

Veraset ve İntikal Vergisi Nedir

Veraset ve intikal vergisi nedir ve interaktif vergi dairesi üzerinden nasıl beyan edilir konusunu sizlere için inceledik.

 

Veraset ve İntikal Vergisi Nedir?

Veraset ve intikal vergisinin mükellefi, veraset yoluyla veya ivazsız (karşılıksız) bir suretle mal intikal eden gerçek ve tüzel kişilerdir. Veraset ve intikal vergisinde;

  • Türkiye sınırları içinde bulunan malların
  • T.C. uyruğundaki kişilere ait malların,

veraset yoluyla veya her ne şekilde olursa olsun ivazsız (hibe yoluyla veya karşılıksız) suretle bir kişiden diğer kişiye intikali veraset ve intikal vergisine tabi olup bu intikaller nedeniyle beyanname verilir.

 

Veraset ve İntikal Vergisindeki İstisnalar Nelerdir?

  • Veraset yoluyla intikal eden ev eşyası ile murise ait kişisel eşyalar ve aile hatırası olarak korunan tablo, kılıç, madalya gibi eşyalar,
  • Veraset yoluyla intikal eden malların, evlatlıklar da dâhil olmak üzere çocuklar ve eşten her birine düşen miras paylarının;

2023 yılı için; 1.015.047 TL,

2022 yılı için 455.635 TL’si,

  • Eşin tek başına mirasçı olması halinde ise kendisine isabet eden miras payının;

2023 yılı için2.032.742 TL’si,

2022 yılı için 911.830 TL’si,

  • Örf ve âdete göre verilmesi gelenek olmuş hediye, cihaz, yüzgörümlüğü ve drahomalar (gayrimenkuller hariç),
  • Bütün sadakalar,
  • İvazsız (karşılıksız) suretle olan intikallerin;

2023 yılı için 23.387 TL’si,

2022 yılı için 10.491 TL’si,

  • Para ve mal üzerine düzenlenen yarışma ve çekilişler ile 5602 sayılı Şans Oyunları Hasılatından Alınan Vergi, Fon ve Payların Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da tanımlanan şans oyunlarında kazanılan ikramiyelerin;

2023 yılı için 23.387 TL’si, istisnadır.

2022 yılı için 10.491 TL’si, istisnadır.

 

Veraset ve İntikal Vergisinde Muafiyet

  • Kamusal muafiyetler,
  • Kamu yararı amacı güden teşekküllere sağlanan muafiyetler,
  • Diplomatik muafiyetler

 

Veraset ve İntikal Vergisi Oranı Nedir?

2023

Matrah Veraset Yoluyla İntikallerde Verginin Oranı İvazsız İntikallerde Verginin Oranı
İlk 1.100.000 TL’si için 1 10
Sonra gelen 2.600.000 TL’si için 3 15
Sonra gelen 5.500.000 TL’si için 5 20
Sonra gelen 10.900.000 TL’si için 7 25
Matrahın 20.100.000 TL’sini aşan kısmı için 10 30

 

——————————————————————————————————————————-

 

2022

Matrah Veraset Yoluyla İntikallerde Verginin Oranı İvazsız İntikallerde Verginin Oranı
İlk 500.000 TL’si için 1 10
Sonra gelen 1.200.000 TL’si için 3 15
Sonra gelen 2.500.000 TL’si için 5 20
Sonra gelen 4.900.000 TL’si için 7 25
Matrahın 9.100.000 TL’sini aşan kısmı için 10 30

Şans oyunları ile gerçek veya tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyede uygulanan vergi oranı %20’dir. İkramiyenin ayni (mal, eşya vb.) olarak verilmesi halinde fatura tutarı esas alınır.

Not: Bir şahsa, ana, baba, eş ve çocuklarından (evlatlıktan evlat edinenlere yapılan ivazsız intikaller hariç) ivazsız mal intikali halinde vergi, ivazsız intikallere ilişkin tarifede yer alan oranların %50’si (yarısı) uygulanarak hesaplanır.

 

Veraset ve İntikal Vergisi Ne Zaman Verilir?

Veraset yoluyla meydana gelen intikallere ilişkin Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi;

Ölüm Türkiye’de meydana gelmiş ise;

  • Mükellefler Türkiye’de bulunuyorsa ölüm tarihini takip eden 4 ay içinde,
  • Mükellefler yabancı bir memlekette bulunuyorsa ölüm tarihini takip eden 6 ay içinde,

Ölüm yabancı bir memlekette meydana gelmiş ise;

  • Mükellefler Türkiye’de bulunuyorsa ölüm tarihini takip eden 6 ay içinde,
    Mükellefler ölenin bulunduğu memlekette bulunuyorsa ölüm tarihini takip eden 4 ay içinde,
  • Mükellefler ölenin bulunduğu memleketin dışında başka bir yabancı memlekette bulunuyorsa ölüm tarihini takip eden 8 ay içinde,
  • Gaiplik halinde gaiplik kararının ölüm siciline işlendiği tarihi takip eden 1 ay içinde, verilir.

 

İvazsız intikallere ilişkin Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi;
  • Malların hukuken iktisap edildiği tarihi izleyen 1 ay içinde,
  • Gerçek ve tüze l kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişler ile şans oyunlarında, ikramiye kazananlardan kesilen veraset ve intikal vergisine ilişkin beyanname bunları düzenleyenler tarafından yarışma ve çekiliş ile müsabakaların yapıldığı günü takip eden ayın 20.günü akşamına kadar, verilir.
  • İvazsız suretle gerçekleşen intikallerin 2022 yılı için 10.491 TL’si vergiden istisnadır.

 

Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi Nasıl Verilir?

Mükellefle Mükellefler, Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesini mirasçılık belgesini (Veraset İlamı) aldıktan sonra;

  • İnteraktif Vergi Dairesi (ivd.gib.gov.tr) sayfasında yer alan “Veraset ve İntikal Vergisi Beyanname İşlemleri” kısmından elektronik ortamda (İnteraktif Vergi Dairesi şifreniz yok ise vergi dairesinden veya e-Devlet ile Kayıt Ol ekranından anında şifre alabilir ya da İnteraktif Vergi Dairesi sayfası üzerinden e-Devlet şifrenizle giriş yapabilirsiniz, ayrıca e-Devlet sayfası üzerinden giriş yaptıktan sonra veya ilgili bankacılık şifrelerinizle giriş yapacağınız internet bankacılığı sayfası üzerinden e-Devlet sayfası kanalıyla da İnteraktif e-Devlet sayfası kanalıyla da İnteraktif Vergi Dairesi’ne geçiş yapabilirsiniz)

Veraset Vergisi

  • Kâğıt ortamında vergi dairesine elden
  • Posta yoluyla, verebilir.

 

Veraset ve İntikal Vergisinin İnteraktif Vergi Dairesi Vasıtası İle Verilmesi

  • İnteraktif Vergi Dairesi (ivd.gib.gov.tr) internet sayfasına beyannameyi dolduracak mirasçılardan herhangi birinin bilgileri ile giriş yapılır.
  • “Veraset İşlemleri” bölümünden vefat edenin T.C. Kimlik Numarası girilerek işlemlere başlanır.
  • Sistem mükellefi adım adım, kolay ve hızlı bir şekilde beyannamesini doldurması için yönlendirir.
  • Mirasçı beyannameyi sadece kendi adına düzenleyebileceği gibi, diğer mirasçıları da beyannameye dâhil edebilir.
  • Beyanname ekinde vergi dairesine sunulması gereken belgeler veraset ve intikal vergisi beyannamesine eklenebileceği gibi, unutulan veya eksik kalan belgeler olması durumunda İnteraktif Vergi Dairesi’nde “Genel Amaçlı Dilekçe” bölümü kullanılarak ölenin son ikametgâhının bulunduğu yer vergi dairesine de gönderilebilmektedir.

İnteraktif Vergi Dairesi’nden Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi Doldurulması

  • Beyannamenin “Mirasçılara İlişkin Bilgiler” bölümünde tek kişi yer alıyorsa, yani beyanname tek kişi adına veriliyorsa, beyannameye onay verilmesi ile birlikte, beyanname vefat edenin son ikametgâhının olduğu yer vergi dairesine gönderilir.
  • Beyannamenin “Mirasçılara İlişkin Bilgiler” bölümünde birden fazla mirasçı yer alıyorsa, yani beyanname birden fazla mirasçı tarafından onaylanacaksa; beyannameyi düzenleyen mükellefin beyannameye onay vermesi ile beyanname diğer mirasçıların onayına açılır.
  • Bu aşamada diğer mirasçılara beyannameyi onaylamak için 10 günlük süre tanınır. Tüm mirasçıların beyannameye onay vermesi halinde 10 günlük süre beklenilmeden, beyanname vefat edenin son ikametgâhının olduğu yer vergi dairesine gönderilir.
  • Diğer mirasçılar İnteraktif Vergi Dairesine kendi bilgileri ile girerek “Veraset ve İntikal Beyannamelerim” bölümünden beyannameyi inceleyip, uygun gördüğü takdirde bu beyannameye onay vermelidir.
  • Diğer mirasçıların onayına açılmış bir beyanname için 10 günlük süre dolduğu halde beyannameyi onaylamayan mirasçı varsa, bu mirasçılar beyannameden çıkarılmış sayılarak, beyanname sadece onay veren mirasçılar adına, vefat edenin son ikametgâhının olduğu yer vergi dairesine gönderilir. Bu şekilde beyannameye dâhil edilemeyen mirasçıların sonradan ayrıca beyanname verebileceği tabiidir.
  • Mirasçı, başka bir mirasçı tarafından düzenlenen ve kendi onayına açılan beyannameyi uygun görmezse bu beyannameyi iptal ederek, “Veraset ve İntikal Beyannamesi Başvurusu” bölümünden yeni bir beyanname oluşturup, bu beyanname ile veraset ve intikal başvurusunu yapabilir.
  • Vefat edenin Türkiye sınırları içerisinde son ikametgâhının bulunmaması durumunda beyanname, ilk düzenleyen mirasçının adresine göre tespit edilen vergi dairesine gönderilir.

 

Veraset ve İntikal Vergisinin Vergi Dairesinden Verilmesi

Kâğıt ortamında doldurulan beyanname, mirasçılar tarafından imzalanmak suretiyle verilebileceği gibi mirasçıların vekili tarafından imzalanmak suretiyle de verilebilir.

Veraset yoluyla intikallerde beyanname her bir mirasçı tarafından ayrı ayrı verilebileceği gibi müştereken verilmesi de mümkündür. Beyannamenin müştereken verilmesi halinde, beyannamenin her mükellef tarafından ayrı ayrı imzalanmış olması gerekir.

Mükelleflerin Beyannameyi;

  • Veraset yoluyla gerçekleşen intikallerde ölen kimsenin ikametgâhının bulunduğu,
  • Diğer suretle gerçekleşen intikallerde tasarrufu yapan şahsın ikametgâhının bulunduğu, tasarrufun tüzel kişilerce veya diğer teşekküllerce yapılması durumunda tüzel kişilerin veya diğer teşekküllerin merkezlerinin bulunduğu,
  • Miras bırakanın veya bu tasarrufu yapan şahsın ikametgâhı yabancı memlekette ise Türkiye’deki son ikametgâhının bulunduğu, yerdeki vergi dairesine vermeleri gerekmektedir.

Not: Mirasçılara veraset yoluyla intikal eden mal bulunmaması halinde; vergi dairesine veraset ve intikal vergisi beyannamesi verilmeyeceğine ilişkin dilekçe verilmesine gerek bulunmamaktadır.

 

Veraset ve İntikal Vergisi İçin Gereken Evraklar

  • Veraset ilamı (mirasçılık belgesi),
  • Nüfus kayıt sisteminden alınan vefat eden kişinin son ikametgâhını gösterir belge,
  • Vasiyetname, miras mukavelenamesi,
  • Borç ve masraflara ait belgeler,
  • Ticari bilanço, gelir tablosu veya işletme hesabı özeti,
    Ticari işletmelere ilişkin varsa son ortaklık durumunu gösterir ticaret sicil gazetesi,
  • Emlak vergisi değerini gösteren ilgili belediyeden alınmış bir belge,
  • Araç ve tescile tabi diğer menkuller için tescil belgesinin fotokopisi,
  • Murisin bir yapı kooperatifine üye olması durumunda ölüm tarihine kadar yatırılan aidat miktarını gösteren yazı,
  • Bankalardan veya mükellefin hak ve alacağının bulunduğu diğer kurumlardan alınacak belge,
  • Silah ve başka malların ruhsatı,
  • Hisse senetlerine ait belge,
  • Şehitlik varsa “Şehadet belgesi”.

 

Veraset ve İntikal Vergisi Ne Zaman Ödenir?

Veraset ve intikal vergisinin;

  • Tahakkukundan itibaren 3 yılda ve her yıl mayıs ve kasım aylarında olmak üzere toplam 6 eşit taksitte,
  • Gerçek ve tüzel kişilerce düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazananlara ödenecek ikramiyeler ile 5602 sayılı Kanunda tanımlanan şans oyunları dolayısıyla dağıtılacak ikramiyelerden kesilen vergilerin beyanname verme süresi içinde,
    ödenmesi gerekir.

 

Veraset ve İntikal Vergisi Nasıl Ödenir?

Veraset ve intikal vergisi;

  • İnteraktif Vergi Dairesi (ivd.gib.gov.tr) internet sayfası veya uygulama marketlerden mobil cihazlara indirilebilen GİB Mobil Uygulamasına giriş yaparak “Ödeme ve Borç İşlemleri/Borç Ödeme Detay” adımı üzerinden ya da sisteme giriş yapmaksızın Hızlı Ödemeler alanında yer alan “Belge Numarası İle Ödeme” adımı üzerinden;
  • Anlaşmalı bankaların kredi kartları ile
  • Anlaşmalı bankaların banka kartları veya banka hesabından,
  • Yabancı ülkede faaliyet gösteren bankaların kredi kartları, banka kartları ve diğer ödeme yöntemleri ile Anlaşmalı bankaların;
    • Şubelerinden,
    • Alternatif ödeme kanallarından (İnternet Bankacılığı, Telefon
      Bankacılığı, Mobil Bankacılık vb.),
  • PTT işyerlerinden,
  • Tüm vergi dairelerinden, ödenebilir.

 

Not: Veraset ve İntikal Vergisi Beyannamesi verilip, vergi borcu ödendikten sonra ilgili vergi dairesinden ilişik kesme yazısı (borcu yoktur) alınabilir.

 

Uygulama 1

Eş, Çocuk veya Altsoya Bedelsiz Olarak Devredilen Gayrimenkulde Vergi Uygulaması

A ilçesinde ikamet eden Bay B, tapuda kendi adına tescilli olan C ilçesindeki konut niteliğindeki gayrimenkulü D ilçesinde ikamet eden kızı Bayan E’ye bedelsiz olarak verecek olup, 01.10.2022 tarihi itibariyle tapuda devir işlemi gerçekleştirilmiştir. İlgili gayrimenkulün emsal değeri 14.000.000 TL olup, ilgili belediyeden alınan emlak vergisi değeri ise 3.000.000,00 TL’dir.
Buna göre hibe yoluyla devri gerçekleşen bu gayrimenkul için veraset ve intikal vergisi beyannamesi tescili takip eden 1 aylık süre olan 31.10.2022 tarihine kadar A Vergi Dairesi’ne Bayan E tarafından verilecektir.

Matrah Veraset Yoluyla İntikallerde Verginin Oranı İvazsız İntikallerde Verginin Oranı
İlk 500.000 TL’si için 1 10
Sonra gelen 1.200.000 TL’si için 3 15
Sonra gelen 2.500.000 TL’si için 5 20
Sonra gelen 4.900.000 TL’si için 7 25
Matrahın 9.100.000 TL’sini aşan kısmı için 10 30

Not: Bir şahsa, ana, baba, eş ve çocuklarından (evlatlıktan evlat edinenlere yapılan ivazsız intikaller hariç) ivazsız mal intikali halinde vergi, ivazsız intikallere ilişkin tarifede yer alan oranların %50’si (yarısı) uygulanarak hesaplanır. Yukarıda yazılan oranların yarısı uygulanacaktır.

Vergi hesaplaması şöyle yapılır;

Matrah Hesaplamaya Esas Tutar İvazsız İntikallerde Vergi Oranının Yarısı (%) Hesaplanan Vergi
İlk 500.000 TL’si için İlk 500.000 TL 500.000,00 5,00 25.000,00 TL
Sonra gelen 1.200.000 TL’si için 1.200.000-500.000 700.000,00 7,50 52.500,00 TL
Sonra gelen 2.500.000 TL’si için 2.500.000-1.200.000 1.300.000,00 10,00 130.000,00 TL
Sonra gelen 4.900.000 TL’si için 2.989.509-2.500.000 489.509,00 12,50 61.188,63 TL
268.688,63 TL

 

A.Vergileme Esas Değer 3.000.000,00
B.İstisna Tutarı 10.491,00
C.Matrah (C=A-B) 2.989.509,00
D.Hesaplanan Vergi  268.688,63
E.Damga Vergisi 87,30
TOPLAM ÖDENECEK VERGİ (F=D+E) 268.775,93

 

Veraset ve intikal vergisi tahakkukundan itibaren 3 yılda ve her yıl Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere iki eşit taksitte ödenir.

Ödeme Tarihi Tutar (Damga Vergisi İlk Taksite Eklenmiştir)
30.11.2022 44.868,73
31.5.2023 44.781,44
30.11.2023 44.781,44
31.5.2024 44.781,44
30.11.2024 44.781,44
31.5.2025 44.781,44
268.775,93

 

 

 

 

Kaynak: GİB

Kaynak: Mali Çözüm Dergisi

 

Faydalı Bağlantılar

İnteraktif Vergi Dairesinden Dilekçe Gönderme

Paylaşmak Güzeldir
Yazan:

malirehberim

Mali konular ve muhasebe ile alakalı güncel mevzuat bilgileri için Mali Rehberim en doğru adrestir.

Tüm yazıları gör