Ücret Gelirleri Nasıl Beyan Edilir
Ücret gelirleri nasıl beyan edilir konusundan önce ücretin ne olduğuna ve unsurlarına bakalım ve konuyu örneklerle açıklayalım.
Ücret Nedir
193 sayılı GVK’ye göre işverene tabi ve bağımlı çalışanlara hizmetleri karşılığında verilen para ve ayın haklardır.
Unsurları Nelerdir?
Bir işverene tabi olma: Herhangi bir ödemenin ücret olarak kabul edilebilmesi için gerekli olan ilk unsur çalışanın işverene tabi olmasıdır. İşveren, hizmet erbabını işe alan, emir ve talimatları dahilinde çalıştıran gerçek ve tüzel kişilerdir.
Çalışanın işverene bağlılığı, fiili olabileceği gibi kanun, tüzük, yönetmelik veya sözleşmelerle de saptanmış olabilmektedir.
Belli bir iş yerine bağlı olma: İş yeri ticari, sınai, zirai ve mesleki bir faaliyetin yürütülmesi için tahsis edilen veya bu faaliyetlerde kullanılan yerlerdir. Bu yerlere bağlılık, hukuki anlamda bir bağlılıktır. Hizmetin mutlaka fiilen iş yerinde
yapılması zorunlu değildir.
Hizmetin karşılığı olarak bir ödemenin yapılması: Ödeme bir hizmet karşılığı değilse ücret sayılmasına imkân yoktur. Hizmet karşılığı olarak yapılan ödeme, nakit (haftalık, aylık vb.), ayın (hizmet karşılığının mal olarak verilmesi) veya para
ile temsil edilebilen menfaatler (konut, araç sağlanması gibi) şeklinde olabilir.
Ücret Olarak Vergilendirilecek Diğer Ödemeler
- Gelir Vergisi Kanununun 23 üncü maddesinin birinci fıkrasının (11) numaralı bendine göre istisna dışında kalan emeklilik, malüliyet, dul ve yetim aylıkları,
- Daha önce yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler,
- TBMM, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri ile özel kanunlarına veya idari kararlara göre kurulan daimi veya geçici bütün komisyonların üyelerine ve yukarıda sayılanlara benzer diğer kişilere bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler,
- Yönetim ve denetim kurulları başkanı ve üyeleriyle, tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler,
- Bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine ve her türlü yarışma jürisi üyelerine ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler,
- Sporculara transfer ücreti veya sair adlarla yapılan ödemeler ve sağlanan menfaatler,
- Hizmet sözleşmesi sona erdikten sonra; karşılıklı sonlandırma sözleşmesi veya ikale sözleşmesi kapsamında ödenen tazminatlar, iş kaybı tazminatları, iş sonu tazminatları, iş güvencesi tazminatları gibi çeşitli adlar altında yapılan ödemeler ve yardımlar.
Ücretin Safi Tutarının Tespiti
Ücretin safi tutarı, işveren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan yararlar toplamından (yani ücretin gayrisafi tutarından) belli indirimlerin yapılmasından sonra kalan miktardır.
Bu indirimler şunlardır;
- Emekli aidatı ve sosyal sigorta primleri,
- Sosyal güvenlik destekleme primi,
- İşsizlik sigortası primi,
- Hayat/şahıs sigorta primleri
- Mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait birikim priminin alındığı
hayat sigortalarına ödenen primlerin %50’si ile, - Ölüm, kaza, hastalık, sağlık, engellilik, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs
sigorta primlerinin %100’ünden,
- Mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait birikim priminin alındığı
- OYAK ve benzeri kamu kurumlarınca yapılan yasal kesintiler,
- Sendikalara ödenen aidatlar (işçi ve memur sendikaları),
- Engellilik indirimi.
Ücret Ödemelerinin Vergilendirilmesi
Ücretlerin vergilendirilmesi iki şekilde yapılmaktadır;
- Ücretten işveren tarafından vergi kesintisi yapılması,
- Elde edilen ücretin yıllık beyanname ile beyan edilmesi
Kesinti Yoluyla Vergilendirme
Ücretin ödenmesi sırasında sorumlular tarafından verginin kesilerek vergi dairelerine yatırılmasına kesinti (tevkifat) usulü denilmektedir. Gerçek usulde elde edilen ücretlerin vergilendirilmesi esas olarak bu yöntemle yapılmaktadır. Ücret gelirlerinde yapılacak tevkifat, Gelir Vergisi Kanununun 103 üncü maddesinde yer alan vergi tarifesi uygulanmak suretiyle hesaplanmaktadır. Ancak sporculara ve 6132 sayılı At Yarışları Hakkında Kanuna göre lisans sahibi olan veya lisans sahibince yetkilendirilen kişi tarafından organize edilen yarışmalara katılan atların jokeyleri, jokey yamakları ve antrenörlerine yapılan
ücret ödemeleri üzerinden yapılacak vergi tevkifatı aşağıda belirtilen oranlarda yapılır.
Ücretin Yıllık Beyanname ile Beyan Edilmesi
2022 yılında tek işverenden alınmış ve kesinti suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirlerinin vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL, 2023 yılı için 1.900.000 TL) aşması durumunda yıllık beyanname
ile beyan edilmesi gerekecektir. Ücret gelirleri, vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL, 2023 yılı için 1.900.000 TL) aşmazsa yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi
halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir. 1/1/2022 tarihinden itibaren, tevkif suretiyle vergilendirilmemiş ücret gelirlerinin yıllık gelir vergisi matrahının, asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşmaması halinde, bu gelirler beyan edilmeyecektir. Söz konusu, gelirlerin asgari ücretin yıllık gelir vergisi matrahını aşması halinde ise bu gelirlerin tamamı beyan
edilecek ve hesaplanan gelir vergisinden asgari ücretin yıllık matrahı üzerinden hesaplanan vergi indirim konusu yapılacaktır.
Hangi Ücretler Beyan Edilir Hangileri Beyan Edilmez
- Emekli maaşı beyana tabi değildir.
- Tek işverenden alınan ücret vergi kesintisi yoluyla vergilendirildiği için beyana tabi değildi fakat 7194 Sayılı Kanunla 193 sayılı Gelir Vergisi’nin 86/1(b) alt bendi değiştirilerek tek işverenden elde edilse dahi;
2023 yılında ise 1.900.000 TL‘den fazla ücret geliri elde edenlerin gelirlerini beyan etmesi noktasında düzenleme yapılmıştır. (4.dilim)
2022 yılında ise 880.000 TL‘den fazla ücret geliri elde edenlerin gelirlerini beyan etmesi noktasında düzenleme yapılmıştır. (4.dilim)
- Kesintiye tabi tutulmamış ücret gelirleri tutarı ne olursa olsun beyan edilmelidir.
- Birden fazla işverenden ücret alan ve birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı Gelir Vergisi Kanunu tarifesinin ikinci gelir diliminde olan tutar;
2023 için 150.000 TL‘yi aşmayan mükelleflerin, tamamı kesinti yolu ile vergilendirilmiş ücretleri beyan edilmez. (2.dilim)
2022 için 70.000 TL‘yi aşmayan mükelleflerin, tamamı kesinti yolu ile vergilendirilmiş ücretleri beyan edilmez. (2.dilim)
- Birden fazla işverenden kesinti yoluyla ücret geliri elde eden ücretlilerden birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı Gelir Vergisi Kanunu tarifesinin 2.gelir diliminde olan tutar yani
2023 için 150.000 TL‘yi aşan mükellefler beyan vermek zorundadır.
2022 için 70.000 TL‘yi aşan mükellefler beyan vermek zorundadır.
- Birden fazla işverenden ücret alan mükellefler, birinci işverenden aldığı ücret;
2023 yılı için 150.000 TL ve birinci işverenden alınan dahil ücret gelirleri toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan 1.900.000 TL‘yi aşması durumunda beyanname vermek zorundadır. Birden fazla işverenden ücret alan mükellefler, birinci işverenin hangisi olduğu seçiminde serbesttir.
2022 yılı için 70.000 TL ve birinci işverenden alınan dahil ücret gelirleri toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan 880.000 TL‘yi aşması durumunda beyanname vermek zorundadır. Birden fazla işverenden ücret alan mükellefler, birinci işverenin hangisi olduğu seçiminde serbesttir.
- Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret alınması halinde, istisna uygulaması, sadece en yüksek ücretin elde edildiği işveren tarafından gerçekleştirilecektir. Söz konusu işverene bu durumu bildirme yükümlülüğü hizmet erbabına aittir. Birden fazla işverenden aynı tutarda ücret alındığı durumda, istisnayı uygulayacak olan işvereni hizmet erbabı kendisi belirleyecektir. İstisnadan faydalanılan işverende, istisnanın tamamından faydalanılamaması durumunda kalan tutar için diğer işverende istisnadan faydalanılması mümkün değildir.
- Ücret gelirlerinden vergilendirilmesinde; Ordu Yardımlaşma ve vb gibi kurumlara yapılan yardımlar, Kanunla kurulan emekli sandıkları ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20.maddesinde belirtilen sandıklara ödenen aidat ve primler ile İşsizlik Sigortası Pirimler, sosyal güvenlik destek primi (SGDP), engellilik indirimi ve çalışanlar tarafından sendikalara ödenen aidatlar indirim konusu yapılabilir.
- Teknoloji bölgesinde elde edilen gelirler istisna kapsamındadır ve beyan edilmez.
Örnek:
Yukarıda yapılan açıklamaya göre 2022 yılında elde edilen ücret gelirine ilişkin örnek aşağıda yer almaktadır.
| Birinci işverenden alınan ücret (gayrisafi ücret) | 200.000,00 |
| İkinci işverenden alınan ücret (gayrisafi ücret) | 100.000,00 |
| Üçüncü işverenden alınan ücret (gayrisafi ücret) | 80.000,00 |
| Ücret toplamları | 380.000,00 |
| İkinci derece engelliler için indirim tutarı (1.170 X 12) | 14.040,00 |
Mükellefin birinci işveren olarak 200.000 TL ücret aldığı işvereni seçmesi durumunda, diğer işverenlerden aldığı ücret toplamının 2022 yılı beyanname verme sınırı olan 70.000 TL ile kıyaslamasında; gayrisafi ücret tutarlarından GVK’nın 63/2 inci bendine göre %14 sigorta primi ve %1 işsizlik sigortası primi toplamı olan %15 oranı uygulanarak sigorta kesintisi yapılacaktır.
Ayrıca, GVK’nın 31 inci maddesine göre de gayrisafi ücret tutarından yıllık engellilik indirimi tutarının da düşülmesi gerekmektedir.
(100.000 – 15.000) 85.000 TL
(80.000 – 12.000 ) 68.000 TL
Engellilik indirimi tutarı (1.170 X 12) 14.040 TL
(85.000 + 68.000); 153.000 – 14.040 = 138.960 TL
Buna göre, birden sonraki işverenlerden alınan ücret toplamı 138.960 TL ücret beyan sınırı olan 70.000 TL’yi aştığı için birinci işverenden elde ettiği ücret de dahil olmak üzere 380.000 TL beyan edecektir.
Tek İşverenden Alınan Ücretler
2022 yılında tek işverenden alınmış ve kesinti suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirlerinin vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL, 2023 yılı için 1.900.000 TL) aşması durumunda yıllık beyanname
ile beyan edilmesi gerekecektir. Ücret gelirleri, vergi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL, 2023 yılı için 1.900.000 TL) aşmazsa yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi
halinde bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir.
Örnek: 2022 yılında tek işverenden tevkif suretiyle vergilendirilmiş 1.100.000 TL ücret geliri elde eden ücretli, elde ettiği gelir 2022 yılında beyanname verme sınırı olan 880.000 TL’yi aştığı için Mart/2023’de yıllık gelir vergisi beyannamesi verecek
ve beyannamede hesaplanan gelir vergisinden yıl içinde kesilen vergiler mahsup edilebilecektir.
Örnek: 2022 yılında (A) A.Ş. de çalışan ücretli, tek işverenden tevkifata tabi aylık 70.000 TL’den yıllık 840.000 TL ücret geliri elde etmiştir. 2022 yılında kişinin tevkif suretiyle vergilendirilmiş olarak elde ettiği 840.000 TL ücret geliri beyanname
verme sınırı olan 880.000 TL’yi aşmadığından yıllık beyanname vermeyecektir. Yıl içinde ücret gelirinden yapılan tevkifatlar nihai vergi olarak kalacaktır.
Birden Fazla İşverenden Alınan Ücretler
Birden fazla işverenden tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde edilmesi durumunda;
• Birden fazla işverenden ücret geliri elde eden mükelleflerin, birden sonraki işverenden alınan ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 70.000 TL, 2023 yılı için 150.000 TL) aşması,
• Birinci işverenden aldıkları ücret gelirleri de dahil olmak üzere ücretleri toplamının gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL, 2023 yılı için 1.900.000 TL) aşması, halinde, ücret gelirleri yıllık beyanname ile beyan edilecektir.
Birden fazla işverenden ücret alınması halinde, birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağı ücretli tarafından serbestçe belirlenecektir. 2022 yılında tevkifata tabi olarak birden fazla işverenden elde edilen ücret gelirlerinin yıllık beyanname ile beyanı ile ücret geliri ve diğer gelir unsurlarının birlikte elde edilmesi durumunda beyan edilecek gelirin tespitine ilişkin örnekler aşağıda yer almaktadır.
Örneklerde, ücret ve diğer gelir unsurlarından yıl içinde yapılan gelir vergisi tevkifat tutarları dikkate alınmamış olup; yıllık beyanname ile beyan edilen gelir unsurları ile ilgili olarak yıl içinde tevkif suretiyle ödenen vergilerin beyannamede
hesaplanan gelir vergisinden mahsup edileceği tabiidir.
Örnek:
Mükellef (A), 2022 yılında üç ayrı işverenden ücret geliri elde etmiş ve ücretlerin tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiştir.
| Birinci işverenden alınan ücret | 200.000,00 |
| İkinci işverenden alınan ücret | 40.000,00 |
| Üçüncü işverenden alınan ücret | 25.000,00 |
| Beyan edilecek gelir tutar | Yok |
Örneğe göre, birinci işverenden alınan ücret hariç, ikinci ve üçüncü işverenden alınan (40.000 + 25.000) 65.000 TL ücretler toplamı 70.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığı için ve birinci işverenden alınan ücret dahil ikinci ve üçüncü işverenden
alınan (200.000 + 40.000 + 25.000) 265.000 TL ücretler toplamı da 880.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığı için ücret gelirlerinin tamamı beyan edilmeyecektir.
Örnek:
Mükellef (B), 2022 yılında üç ayrı işverenden tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde etmiştir.
| Birinci işverenden alınan ücret | 230.000,00 |
| İkinci işverenden alınan ücret | 100.000,00 |
| Üçüncü işverenden alınan ücret | 65.000,00 |
| Beyan edilecek gelir tutar | 395.000,00 |
Birinci işverenden alınan ücret hariç, ikinci ve üçüncü işverenden alınan ücretler toplamı (100.000 + 65.000) 165.000 TL, 70.000 TL’lik beyan sınırını aştığı için birinci işverenden aldığı 230.000 TL de dahil olmak üzere 395.000 TL ücret gelirinin
tamamı beyan edilecektir.
Örnek:
Mükellef (C), 2022 yılında üç ayrı işverenden tamamı kesinti yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde etmiştir
| Birinci işverenden alınan ücret | 85.000,00 |
| İkinci işverenden alınan ücret | 38.000,00 |
| Üçüncü işverenden alınan ücret | 32.000,00 |
| Beyan edilecek gelir tutar | 920.000,00 |
Birinci işverenden alınan hariç, ikinci ve üçüncü işverenden alınan ücret toplamı 70.000 TL’lik beyan sınırını aşmamakla birlikte birinci işverenden alınan ücret dahil toplam ücret gelirleri (850.000 + 38.000 + 32.000) 920.000 TL ücretler
toplamı da 880.000 TL’lik beyan sınırını aştığı için ücret gelirinin tamamı beyan edilecektir.
Örnek:
Serbest meslek erbabı Bay (D)’nin serbest meslek kazancının yanında tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş iki işverenden elde edilmiş ücret geliri ile tamamı tevkif yoluyla vergilendirilmiş işyeri kira geliri bulunmaktadır.
| Serbest Meslek Kazancı | 700.000,00 |
| Birinci işverenden alınan ücret | 600.000,00 |
| İkinci işverenden alınan ücret | 60.000,00 |
| İşyeri Kira Geliri | 50.000,00 |
| Beyan edilecek gelir tutar | 750.000,00 |
İkinci işverenden alınan ücret geliri 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 70.000 TL) ve ücret gelirleri toplamı (600.000 + 60.000) 660.000 TL aynı Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 880.000 TL) aşmadığından, ücret gelirleri beyannameye dahil edilmeyecektir.
Serbest meslek kazancı ve işyeri kira geliri toplamı (700.000 + 50.000) 750.000 TL, 193 sayılı Kanunun 103 üncü maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı (2022 yılı için 70.000 TL) aştığından, işyeri kira geliri de beyannameye
dahil edilecektir.
Örnek:
Mükellef (K)’nın 2022 yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesindeki serbest meslek kazancı, konut kira geliri ve tevkifata tabi tutulmuş ücret geliri aşağıdaki gibidir.
| Serbest Meslek Kazancı | 200.000,00 |
| Tevkifata Tabi Tutulmuş Birinci İşverenden Alınan ücret | 150.000,00 |
| Tevkifata Tabi Tutulmuş İkinci İşverenden Alınan ücret | 100.000,00 |
| Tevkifata Tabi Tutulmuş Üçüncü İşverenden Alınan ücret | 90.000,00 |
| Konut kira geliri (götürü gider usulü tercih edilmiştir.) | 110.000,00 |
| Toplam gelir (200.000 + 150.000 + 100.000 + 90.000 + 110.000) | 600.000,00 |
Mükellef, serbest meslek kazancı nedeniyle her halükarda yıllık beyanname verecektir. Birinci işveren hariç, ikinci ve üçüncü işverenden alınan ücret tutarı 70.000 TL’lik beyan sınırını aştığından birinci işverenden alınan ücret geliri dahil ücret gelirinin tamamını da beyan edecektir.
Mükellef yıl içinde (birinci işveren 34.000 + ikinci işveren 20.500 + üçüncü işveren 17.800 + serbest meslek kazancından 40.000);
112.300 TL tevkif suretiyle vergi ödemiştir.
Mükellef, gayrisafi konut kira geliri olan 110.000 TL’den götürü gider usulünde gayrimenkul sermaye iradının %15’i olan (110.000 X %15) 16.500 TL’yi gider olarak indirecek ve kalan tutar olan 93.500 TL matraha dahil edilecektir. Mükellef, serbest meslek kazancını yıllık beyanname ile bildirmek zorunda olduğundan GVK’nin 21 inci maddesinde yer alan kira gelirleri için belirlenen 2022 yılı için 9.500 TL’lik mesken istisnasından yararlanamayacaktır.
Buna göre, ödenecek gelir vergisi tutarı aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
| Gelir vergisi matrahı (200.000 + 150.000 + 100.000 + 90.000 + 93.500) | 633.500,00 |
| Beyan edilen vergiye tabi gelir (matrah) üzerinden hesaplanan vergi [(633.500 – 170.000) X %35 + 39.400] | 201.625,00 |
| Beyan edilen ücret gelirinin beyan edilen toplam gelir içindeki oranı (340.000 / 633.500) | %53,67 |
| 170.000 TL’yi aşan vergiye tabi gelirin (matrahın), beyan edilen ücret gelirine tekabül eden kısmı | 80.000,00 |
| [(633.500 – 170.000) X %53,67] (Bu tutar en fazla (250.000 – 170.000) 80.000 TL olabilecektir.) | |
| Beyan edilen ücret geliri dolayısıyla eksik hesaplanacak gelir vergisi (80.000 X %8) | 6.400,00 |
| Hesaplanan gelir vergisi (201.625 – 6.400) | 195.225,00 |
| Mahsup edilecek gelir vergisi toplamı (34.000 + 20.500 + 17.800 + 40.000) | 112.300,00 |
| Ödenecek gelir vergisi (195.225 – 112.300) | 82.925,00 |
——————————————————————————————————————————————–
Örnek:
- Birden fazla işverenden kesinti yoluyla ücret geliri elde eden ücretlilerden birden sonraki işverenden aldıkları ücretlerin toplamı Gelir Vergisi Kanunu tarifesinin 2.gelir diliminde olan tutar yani 2022 için 70.000 TL‘yi aşan mükellefler beyan vermek zorundadır.
- 2022 yılında ise 880.000 TL‘den fazla ücret geliri elde edenlerin gelirlerini beyan etmesi noktasında düzenleme yapılmıştır. (4.dilim)
A kişisi 2022 yılında birinci işverenden 870.000 TL, ikinci işverenden ise 71.000 TL ücret elde etmiştir ve ücretler kesinti yoluyla vergilendirilmiştir. X kişisinin toplam elde ettiği gelir 870.000 TL’dir. Ve bu ücret geliri, 193 sayılı GVK’nin 103.maddesinde 2022 yılı için belirlenen 880.000 TL’yi aşmamaktadır.
Birden sonraki işverenden elde ettiği gelir 71.000 TL’dir. Bu da GVK’nin 103.maddesindeki ikinci dilim olan 70.000 TL’yi aştığı için iki işverenden elde ettiği ücret geliri toplamı beyan edilir. Yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden yıl içinde kesilen vergiler mahsup edilebilecektir.
Örnek:
A kişisi 2020 yılında birinci işverenden 540.000 TL, ikinci işverenden ise 50.000 TL ücret elde etmiştir ve ücretler kesinti yoluyla vergilendirilmiştir. X kişisinin toplam elde ettiği gelir 590.000 TL’dir. Ve bu ücret geliri, 193 sayılı GVK’nin 103.maddesinde 2020 yılı için belirlenen 600.000 TL’yi aşmamaktadır. Birden sonraki işverenden elde ettiği gelir 50.000 TL’dir. Bu da GVK’nin 103.maddesindeki ikinci dilim olan 49.000 TL’yi aştığı için iki işverenden elde ettiği ücret geliri toplamı beyan edilir. Yıllık beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden yıl içinde kesilen vergiler mahsup edilebilecektir.
Örnek:
B kişisi 2020 yılında birinci işverenden 540.000 TL, ikinci işverenden ise 15.000 TL, üçüncü işverenden ise 33.000 TL ücret elde etmiştir ve ücretler kesinti yoluyla vergilendirilmiştir. B kişisinin elde ettiği toplam gelir 588.000 TL’dir. Bu ücret geliri, 193 sayılı GVK’nin 103.maddesinde 2020 yılı için belirlenen 600.000 TL’yi aşmamaktadır. Birinci gelir 540.000 TL olarak kabul edildiğinde ikinci ve üçüncü ücret gelirleri olan 15.000 TL ve 33.000 TL’nin ise GVK’nin 103.maddesindeki 2020 için belirlenen ikinci dilim olan 49.000 TL’yi aşmaması nedeniyle B kişisi ücret gelirlerini beyan etmeyecektir.
Örnek:
C kişisi birinci işverenden 550.000 TL, ikinci işverenden 750.000 TL ücret almaktadır. Birinci işverenden aldığı ücret 193 sayılı GVK’nin 103.maddesinde 2020 yılı için belirlenen 600.000 TL’yi aşmamaktadır. İkinci işverenden aldığı ücret ise teknoloji bölgesinden çalışanlar için belirlenen istisna kapsamında olduğu için bu işçi ücret gelirleri için beyanname vermeyecektir.
Örnek:
D kişisi, 2020 yılında biri serbest bölgeden olmak üzere üç ayrı işverenden ücret geliri elde etmiştir. Birinci işverenden aldığı ücreti (serbest bölge) 560.000 TL, ikinci işverenden aldığı ücreti 35.000 TL ve üçüncü
işverenden aldığı ücreti 15.000 TL’dir. Üç işverenden aldığı ücret toplamı 610.000 TL’dir. Dördüncü dilime göre toplam ücret geliri 600.000 TL’yi aştığından dolayı ücret beyan edilecektir.
Örnek:
E kişisi, 2020 yılında üç ayrı işverenden tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde etmiştir. Elde edilen ücret gelirleri sırasıyla 140.000 TL, 90.000 TL ve 45.000 TL’dir. Bu ücretlerden 90.000 TL olanı 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, 45.000 TL olanı ise 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunun kapsamında elde edilmiştir. Birinci işverenden elde edilen gelir toplama dahil edilmeyecektir. İkinci ve üçüncü işverenden elde ettiği gelirin toplamı her ne kadar 49.000 TL’yi geçse de bu ücretler vergiden istisnadır. O yüzden E kişisinin beyan edilecek geliri yoktur.
Örnek:
F kişisi, 2020 yılında üç ayrı işverenden tevkif yoluyla ücret geliri elde etmiştir. Birinci işverenden 420.000 TL, ikinci işverenden alınan ücret (4691 sayılı Kanun kapsamında 82.000 TL ve üçüncü işverenden (5746 sayılı Kanun kapsamında 48.750 TL gelir elde etmiştir. Birinci işveren olarak kabul edilen ücret geliri toplama dahil edilmez. İkinci işverenden elde edilen gelir istisna kapsamındadır ve beyana tabi değildir. Üçüncü işverenden elde edilen gelir de 49.000 TL’nin altında olduğu için beyan edilmez. Dolayısıyla F kişisinin beyan edilecek ücret geliri yoktur.
Diğer Ücretliler Kimlerdir
- Safi ücretleri, sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için uygulanan asgari ücretin yıllık brüt tutarının %25’idir.
- Onlar adına beyanname verilmez
- Kazançları basit usulde tespit edilen hizmet erbabı yanında çalışanlar, özel hizmetlerde çalışan taksiciler, inşaatlarda çalışan işçiler, gayrimenkul sermaye iradı sahibi yanında çalışanlar
- Gerçek ücretlerinin tespitinin imkansız olması nedeniyle, Danıştay’ın olumlu görüşü ve Maliye Bakanlığınca bu kapsama alınanlar.
Verginin Ödenme Zamanı ve Şekli
2022 yılında elde edilen ücret gelirlerine ilişkin olarak verilecek yıllık gelir vergisi beyannameleri üzerinden hesaplanan gelir vergisinin, Mart ve Temmuz aylarında
İki eşit taksit olmak üzere;
• Birinci taksitin damga vergisi ile birlikte 31 Mart 2023 tarihine kadar,
• İkinci taksitin ise 31 Temmuz 2023 tarihine kadar, ödenmesi gerekmektedir.
Memleketi terk ve ölüm gibi mükellefiyetin kalkmasını gerektiren durumlarda, beyan üzerine tarh edilen vergiler beyanname verme süreleri içinde ödenecektir.
Ödemeler;
- Başkanlığımıza ait www.gib.gov.tr internet sitesi (İnteraktif Vergi Dairesi ve GİB Mobil Uygulaması) üzerinden;
Anlaşmalı bankaların kredi kartları ile Anlaşmalı bankaların banka kartları veya banka hesabından,
Yabancı ülkede faaliyet gösteren bankaların; kredi kartları, bankakartları ve diğer ödeme yöntemleri ile - Anlaşmalı bankaların;
- Şubelerinden,
- Alternatif ödeme kanallarından (İnternet Bankacılığı, Telefon Bankacılığı, Mobil Bankacılık vb.),
- PTT işyerlerinden,
- Tüm vergi dairelerinden, yapılabilmektedir.
Gelir Vergisi Genel Tebliğine bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
Faydalı Bağlantılar
