Ölen Sigortalının Hak Sahipleri (Dul ve Yetim Maaşı)

Ölen Sigortalının Hak Sahipleri (Dul ve Yetim Maaşı)

Ölen Sigortalının Hak Sahipleri

EŞİN SİGORTASI EŞİN ÖLÜM TARİHİ ANNE-BABANIN SİGORTASI ANNE-BABANIN ÖLÜM TARİHİ ALINACAK AYLIK
Bağkur 30.09.2008 sonrası SSK 30.09.2008 öncesi Tercih ettiği aylık
Bağkur 01.10.2008 öncesi Bağkur 01.10.2008 öncesi Tercih ettiği aylık
Bağkur 30.09.2008 sonrası Bağkur 30.09.2008 sonrası Tercih ettiği aylık
Bağkur 01.10.2008 öncesi Bağkur 30.09.2008 sonrası Tercih ettiği aylık
Bağkur 30.09.2008 sonrası Bağkur 01.10.2008 öncesi Tercih ettiği aylık
Bağkur 01.10.2008 öncesi SSK 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
Bağkur 01.10.2008 öncesi SSK 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
Bağkur 30.09.2008 sonrası SSK 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
Bağkur 01.10.2008 öncesi Emekli Sandığı 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
Bağkur 30.09.2008 sonrası Emekli Sandığı 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
Bağkur 01.10.2008 öncesi Emekli Sandığı 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
Bağkur 30.09.2008 sonrası Emekli Sandığı 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
Emekli Sandığı 01.10.2008 öncesi SSK 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
Emekli Sandığı 30.09.2008 sonrası SSK 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
Emekli Sandığı 01.10.2008 öncesi SSK 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
Emekli Sandığı 30.09.2008 sonrası SSK 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
Emekli Sandığı 30.09.2008 sonrası Bağkur 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
Emekli Sandığı 01.10.2008 öncesi Bağkur 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
Emekli Sandığı 01.10.2008 öncesi Bağkur 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
Emekli Sandığı 30.09.2008 sonrası Bağkur 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
Emekli Sandığı Ölüm tarihi fark etmez Emekli Sandığı Ölüm tarihi fark etmez Tercih ettiği aylık
SSK 30.09.2008 sonrası Bağkur 30.09.2008 sonrası Tercih ettiği aylık
SSK 30.09.2008 sonrası SSK 30.09.2008 sonrası Tercih ettiği aylık
SSK 01.10.2008 öncesi SSK 01.10.2008 öncesi Tercih ettiği aylık
SSK 01.10.2008 öncesi SSK 30.09.2008 sonrası Tercih ettiği aylık
SSK 30.09.2008 sonrası SSK 01.10.2008 öncesi Tercih ettiği aylık
SSK 01.10.2008 öncesi Bağkur 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
SSK 01.10.2008 öncesi Bağkur 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
SSK 30.09.2008 sonrası Bağkur 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
SSK 01.10.2008 öncesi Emekli Sandığı 01.10.2008 öncesi Her iki aylık
SSK 30.09.2008 sonrası Emekli Sandığı 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
SSK 01.10.2008 öncesi Emekli Sandığı 30.09.2008 sonrası Her iki aylık
SSK 30.09.2008 sonrası Emekli Sandığı 01.10.2008 öncesi Her iki aylık

 

 

Çift Maaş Tablosu

 

Ölen sigortalının hak sahipleri içeriğimizde; ölen sigortalının dul eşine ve çocuklarına bağlanacak yaşlılık (emekli) maaşı konusunu inceledik.

Ölüm aylığı, ölen sigortalının;

a-) Eşine,

b-) Çocuklarına,

c-) Anne ve babasına, bağlanır.

Ölüm Aylığına Hak Kazanma Koşulları Nelerdir?

  • En az 1.800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş
  • 4/A sigortalıları için, her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş, olması şartıyla ölüm aylığı bağlanır.
  • Ölüm aylığı bağlanabilmesi için sadece 4/A sigortalıları için öngörülen her türlü borçlanma süreleri hariç en az 5 yıldan beri sigortalı bulunup, toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmiş olması şartında; gerek ölen sigortalı tarafından, gerekse hak sahipleri tarafından yapılan tüm borçlanmalar bu şartların oluşmasında dikkate alınmamaktadır.
  • Ancak 01.10.2008 tarihinden önce ölen sigortalıların 900 gün hesabında borçlanılan tüm süreler dikkate alınmaktadır.
  • Kendi nam ve hesabına (4/B) çalışan sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilmesi için ölen sigortalıların genel sağlık sigortası primi dâhil, prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şarttır.

Ölen Sigortalının Hak Sahipleri Kimlerdir (Dul ve Yetim Maaşı)

Dul Eşin Durumu
  • Emekli olduktan sonra vefat eden kişinin dul eşine eğer ölüm aylığı bağlanan çocuğu varsa %50,
  • Aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan, çalışmayan ve kendi sigortalılığı nedeniyle gelir ve aylık bağlanmamış olması halinde emekli olduktan sonra vefat eden kişinin dul eşine %75,
  • Hak sahibi çocukların bu haklarını yitirmesi halinde bağlanacak oran, çocukların aylıklarının kesildiği tarihi izleyen ayın başından itibaren dul eşe bağlanır ve %75’e yükseltilir.

 

Yetim Çocuğun Durumu

Ülke mevzuatı kapsamında çalışmayan veya kendi sigortalılığı nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan;

  • 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların veya,
  • Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az % 60 oranında yitirip malûl olduğu anlaşılanların veya,
  • Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızlarının, her birine % 25’i,
  • Çocuklardan sigortalının ölümü ile anasız ve babasız kalan veya sonradan bu duruma düşenlerle, ana ve babaları arasında evlilik bağı bulunmayan veya sigortalının ölümü tarihinde evlilik bağı bulunmakla beraber ana veya babaları sonradan evlenenler ile kendisinden başka aylık alan hak sahibi bulunmayanların her birine % 50’si,
  • Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25’i oranında
  • Ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla toplam % 25’i, oranında aylık bağlanır.

Ancak, hak sahibi çocuklardan 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların, 4/A bendi kapsamında sigortalı sayılmaları, bunlara aylık bağlanmasına engel oluşturmaz.

Sigortalı tarafından evlât edinilmiş, tanınmış veya soy bağı düzeltilmiş veya babalığı hükme bağlanmış çocukları ile sigortalının ölümünden sonra doğan çocukları, bağlanacak aylıktan yukarıda belirtilen esaslara göre yararlanır.

Hak sahiplerine bağlanacak aylıkların toplamı sigortalıya ait aylığın tutarını geçemez. Bu sınırın aşılmaması için gerekirse hak sahiplerinin aylıklarından orantılı olarak indirimler yapılır.

 

Anne ve Babanın Yetim Aylığının Kesilmesini Gerektiren Haller Nelerdir

  • Türk Vatandaşlığından Çıkma/Çıkarılma
  • Çalışma Halinde Aylıkların Kesilmesi: 5434 sayılı Kanuna göre göre aylık almakta olan anne ve babanın 5510 sayılı Kanunun 4/1-c kapsamında çalışması durumunda 5434 sayılı Kanunun 99 uncu maddesi gereğince aylığı kesilmektedir. 5510 sayılı Kanunun 4/1-a ve 4/1-b kapsamında çalışmaları nedeniyle bağlanan aylıklarının asgari ücretin net tutarından fazla olduğu tespit edilenlerden muhtaç olmadıklarına karar verilenlerin aylıkları kesilmektedir.
  • Evlenme: Aylık almakta iken evlenen babanın aylığı kesilmemektedir. Ancak aylık almakta iken evlenen annenin aylığı evlenme tarihini takip eden aybaşından itibaren kesilmektedir.
  • Vazife ve harp malullerinin annelerine bağlanmış olan aylıklar evlenmeleri halinde ise kesilmemektedir. Ayrıca, vazife ve harp malullerinin baba ve annelerine bağlanmış olan aylıklar 5510 sayılı Kanunun 4/1-a, 4/1-b ve 4/1-c statüsünde çalışmaya başlamaları halinde de kesilmemektedir.

 

 

Erkek ve Kadın Yetimlerin Aylığı ve Bu Aylıkların Kesilme Sebepleri

 

***  Erkek yetimlerin ölüm tarihinde 18, ortaöğrenim yapmakta ise 20, yükseköğrenim yapmakta ise 25 yaşını doldurması halinde aylıkları kesilmektedir. Ayrıca, 25 yaşını doldurmayan erkek yetimin bir yüksek öğrenimi bitirmesinden sonra ikinci bir yüksek öğrenimde geçen süreleri ile doktora veya ikinci defa yapılan master veyahut lisans üstü uzmanlık öğreniminde geçen süreleri için aylık bağlanmamakta, ödenen aylıklar kesilmektedir.

*** Kadınların yetim aylığı alabilmesi için;

  • Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması
  • Evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır.
  • Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.

 

 

Evlenme Ödeneği Alan Kız Çocuklarına Tekrardan Yetim Aylığı Bağlanır mı?

5510 sayılı kanun ile evlenme ödeneği alan kız çocuğunun gelirinin kesildiği tarihten itibaren iki yıl içerisinde eşinin vefat etmesi veya boşanması halinde yeniden hak sahibi olur. Fakat kendisine iki yıllık süre geçene kadar aylık bağlanmaz. İki yıllık sürenin dolduğu tarihi takip eden ilk ay başından geçerli olmak kaydıyla maaş tekrardan bağlanır.

5510 Sayılı Kanun’a Göre Kız Çocuklarına Anne ve Babadan Bağlanacak Aylık

Anne/Babanın Ölümü 30.09.2008’den Sonra İse;

  • Anne ve baba 4a (SSK) emeklisi ise yetim kız çocuğu çalışmıyorsa ve emekli maaşı almıyorsa yüksek aylığın tamamını, düşük olan maaşın yarısını alır.
  • Anne ve baba 4b (Bağkur) emeklisi ise yetim kız çocuğu çalışmıyorsa ve emekli maaşı almıyorsa yüksek aylığın tamamını, düşük olan maaşın yarısını alır.
  • Anne ve baba 4c (Emekli Sandığı) emeklisi ise yüksek olan maaş bağlanır
  • Anne veya baba 4a veya 4b, anne veya baba 4c (Emekli Sandığı) emeklisi ise iki maaş da tam olarak alınır.

Ölümlerden Birisi 01.10.2008’den Önce İse;

  • Anne ve baba 4a (SSK) emeklisi ise yüksek olan maaşın tamamı, düşük olan maaşın yarısı alınır
  • Anne ve baba 4b (Bağkur) emeklisi ise yüksek olan maaşın tamamı, düşük olan maaşın yarısı alınır
  • Anne ve baba 4c (Emekli Sandığı) emeklisi ise tercih edilen aylığın tamamı alınır
  • Anne veya baba 4a (SSK) veya 4c (Emekli Sandığı), anne veya baba 4b (Bağkur) ise iki aylığın tamamı alınır

 

Ölümlerden İkisi de 01.10.2008’den Önce İse;

  • Anne ve baba 4a (SSK) emeklisi ise yüksek olan aylığın tamamı, düşük olan aylığını yarısı alınır
  • Anne ve baba 4b (Bağkur) emeklisi ise yüksek olan aylık alınır
  • Anne ve baba 4c (Emekli Sandığı) emeklisi ise tercih edilen aylığın tamamı alınır
  • Anne veya baba 4a veya 4b, yani farklı statülerde ise, iki aylığın tamamı alınır

Özel Durum;

4b yani Bağ-Kur ‘dan maaş almakta iken;

  • 04.10.2000 öncesi veya
  • 08.08.2001 ile 01.08.2003 tarihleri arasında vefat edenin yetimlerine aylık bağlanabilmesi için kız çocuğunun gelirleri toplamının brüt asgari ücretin altında olması gerekmektedir.

Örnek:

Maaşın 8.000 TL olduğunu var sayarsak;

  • Maaş alacak çocuğu olmayan anne; 8.000 * %75 = 6.000 TL alır
  • Anne hayatta ise; 8.000 * %50= 4.000 TL, boşanan kadın 8.000 * %25= 2.000 TL alır
  • Anne hayatta değilse boşanan kadın; 8.000 * %50= 4.000 TL alır

 

Eşinden Nafaka Alan Bir Kadın, Babasından Maaş Alabilir mi?

Eşinde boşanmış kız çocukları babalarından ve annelerinden emekli maaşı alabilirler. Boşandıkları eşlerinden nafaka almak, yetim aylığı almaya engel değildir.

 

Kendisi SSK Emeklisi Olan Bir Kadın Babasından Dolayı Emekli Maaşı Alabilir mi?

Kadınların yetim aylığı alabilmesi için;

  • Kendi sigortalılıkları nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış olması
  • Evli olmamaları veya evli olmakla birlikte sonradan boşanmış veya dul kalmış olmaları şarttır.
  • Kız çocuklarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için herhangi bir yaş ya da öğrenim durumu şartı bulunmamaktadır.

Kendi emekliliğinden gelir elde eden bir kadın SSK’dan emekli olan babasından kaynaklı emekli maaşını alamaz.

 

Yetim Aylığı Tekrar Bağlanan Kişiye Geriye Dönük Toplu Ödeme Yapılır mı

5510 sayılı Kanununun 35.maddesinde;

“Hak sahiplerinin aylıklarının başlangıcı, kesilmesi ve yeniden bağlanması” başlıklı söz konusu 35 inci maddesinde; “Aylığın kesilmesine yol açan sebebin ortadan kalkması halinde, 34 üncü maddede belirtilen şartlar saklı kalmak kaydıyla, müracaat tarihini takip eden aybaşından itibaren yeniden aylık bağlanır. hükmü yer alır.

Geriye dönük toplu yetim aylığı ödemesi, “sadece ilk defa yetim aylığı alacak kişilerin, yetim aylığı almaya hak kazandıkları tarihten daha sonra başvuru yapmış olmaları halinde geçerlidir.”

Kendisine yetim aylığı bağlanan ve daha sonra bir sebepten dolayı yetim aylığı kesilen bir kişi için yetim aylığının kesilmesine neden olan şartların ortadan kalkması ile tekrar yetim aylığı almaya hak kazanması üzerine tekrar yetim aylığı için başvurması halinde ise SGK’ya başvuruda bulunduğu tarihi takip eden aybaşından geçerli olmak üzere kendisine aylık bağlanır. 

Kendisine başvuru tarihini takip eden aybaşından öncesine ait herhangi bir toplu ödeme yapılmaz.

Örnek:

Babasının öldüğü tarihte yetim aylığı alma şartlarını taşıyan kız çocuğunun 5 ay sonra SGK’ya yetim aylığı başvurusu yapmıştır. Bu kişiye babasının öldüğü tarihi takip eden aybaşından geçerli olmak üzere yetim aylığı bağlanmıştır ve ilk aylık ödemesinin yapıldığı tarihten geriye doğru babasının öldüğü tarihi takip eden aybaşına kadar olan süre için de toplu ödeme yapılmıştır.

Bu kız çocuğu daha sonra evlenmiştir ve yetim aylığı alma şartını kaybetmiştir, yetim aylığı kesilmiştir. Bir süre evli kaldıktan sonra bu kız çocuğu boşanmış ve tekrar yetim aylığı almaya hak kazanmıştır. Bu kişi tekrar, SGK’ya tekrar yetim aylığı için başvurmuştur. Bu kız çocuğu 6 ay sonra SGK’ya başvurmuştur. Bu kişiye SGK’ya başvurduğu tarihi takip eden aybaşından itibaren yetim aylığı bağlanacaktır. Başvuru tarihini takip eden aybaşından öncesi için kendisine geriye dönük herhangi bir toplu ödeme yapılmayacaktır.

Bu kız çocuğu, daha önce hiç yetim aylığı almamış olsaydı, boşandıktan sonra alacağı yetim aylığı ilk aylık olacağı için,  SGK’ya hangi tarihte başvurmuş olursa olsun kendisine boşanma tarihini takip eden aybaşından geçerli olmak üzere yetim aylığı bağlanacaktır. Boşandıktan sonra başvuruyu geç yapmışsa kendisine geriye dönük toplu ödeme yapılacaktı.

 

 

Kaynak: SGK

Kaynak: Bölge Gündem

Kaynak: Memurlar.Net

Kaynak: MuhasebeTR

Kaynak: İş ve Sosyal Güvenlik

 

Faydalı Bağlantılar

Erken Emeklilik Şartları

Paylaşmak Güzeldir
Yazan:

malirehberim

Mali konular ve muhasebe ile alakalı güncel mevzuat bilgileri için Mali Rehberim en doğru adrestir.

Tüm yazıları gör