Genel Sağlık Sigortası ve Gelir Testi
Gelir Testi Nedir?
Genel sağlık sigortası konusunu anlatabilmek için öncelikle gelir testine değinmemiz gerekir. Sosyal güvencesi olmayan vatandaşların genel sağlık sigortalı oldukları tarihten itibaren bulundukları yerdeki Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarına müracaat ederek prim ödeyip ödemeyeceklerinin tespit edildiği teste gelir testi denir.
Genel sağlık sigortasının amacı; kişilerin ekonomik durumlarına bakılmaksızın, meydana gelebilecek hastalık riskine karşı, tüm vatandaşlara eşit ve etkin bir fayda sağlamaktır.
7326 sayılı Torba yasa sonrası gelir testi yaptırmak mutlak zorunluluk olmaktan çıkmıştır. Gelirinin düşük olduğunu düşünenler kendilerine gönderilen tebliğden itibaren 1 ay içerisinde, gelir testine müracaat etmeliler.
(Hiç gelir testi yaptırmayanlar prim borcunu ödemeyecek durumdalarsa 30 Kasım 2021‘e kadar gelir testi yaptırabilirler ve bu yapılan testin sonucuna göre; primlerini ya kendileri ödeyecek yada bu primler devlet tarafından karşılanacaktır. Yapılandırmaya göre önceki gelir testini kaçıranlar 30 Kasım 2021’e kadar gelir testine başvurabilirler. Prim borcu olanların borcu bu yapılandırma ile otomatik olarak yapılandırıldığı için 30 Nisan’a kadar sağlık hizmetlerinden gerek kendileri gerekse bakmakla yükümlü olduğu kişiler yararlanabilecektir. Gelir testi yaptırdığında ödeme gücü olduğu tespit edilenler, 2021 yılı Nisan ayı ve önceki aylara ilişkin olup ödenmemiş prim borçlarını 31 Aralık 2021 tarihine kadar ödemeleri durumunda gecikme cezası ve gecikme zammından kurtulacaklar. Fakat bu borç ödenmezse sağlık hizmetlerinden yararlanma olmayacaktır. Bu borç ödenmezse geçmişe dönük gecikme zammı ve faizi yeniden devreye girecektir.)
Bu yazının yazıldığı tarihte 7326 sayılı kanun devrede olduğu için başvuru ve ödeme tarihleri bu kanun çerçevesinde geçerlidir. Yapılandırma kanununda belirlenen tarihler dahilinde başvuru yapılmadığında aşağıda belirtilen asgari tutar kadar borç tahakkuk etmektedir.
Eğer kişinin geliri 2024 için 20. 002,50TL’nin üçte biri olan 6.667,50 TL‘nin altındaysa sağlık primi devlet tarafından karşılanacaktır.
Eğer kişinin geliri 2023 için 10.008,00 TL’nin üçte biri olan 3.336 TL‘nin altındaysa sağlık primi devlet tarafından karşılanacaktır.
Genel Sağlık Sigortası Primler Ne Kadardır?
Avukatlık stajı yapanlardan anne babası veya başka bir yakını üzerinden bakmakla yükümlü olmayan kişilerin GSS primleri barolarca karşılanıyor. Stajyer avukatlar için ödenecek prim tutarı 1.020,12 TL’ye yükseldi. (Asgari ücretin %6’sı)
Avukatlık stajı yapanlardan anne babası veya başka bir yakını üzerinden bakmakla yükümlü olmayan kişilerin GSS primleri barolarca karşılanıyor. Stajyer avukatlar için ödenecek prim tutarı 684,13 TL’ye yükseldi. (Asgari ücretin %6’sı)
Genel Sağlık Sigortasından Yararlanma Şartları Nelerdir?
Genel sağlık sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası prim ödeme gün sayısının olması gerekir.
Kendi nam ve hesabına bağımsız çalışanlar yani Bağ-Kur’lular, Ek-5, Ek-6, Ek-9 (Ev işlerinde 10 günden fazla) ve gelir testi sonucunda prim ödeme yükümlüsü olan genel sağlık sigortalıları ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişileri 30 gün prim ödeme şartıyla birlikte, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihte, tecil ve taksitlendirmeleri devam edenler hariç, 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcunun bulunmaması şarttır.
60/1-b (İsteğe Bağlı Sigortalılar), 60/1-d (Yabancı Uyruklu Genel Sağlık Sigortalısı), 60/7f (Yabancı Uyruklu Öğrenciler), 4/1-c (İsteğe Bağlı İştirakçiler), 2925 SK Sigortalıları, Ek-13 kapsamındaki genel sağlık sigortalıları ile bunların bakmakla yükümlü olduğu kişileri sağlık hizmet sunucusuna müracaatında prim ve prime ilişkin her türlü borcunun bulunmaması şarttır.
Genel Sağlık Sigortası Kapsamının Dışında Kalanlar Kimlerdir?
- Askerlik hizmetlerini er ve erbaş olarak yapmakta olanlar ile yedek subay okulu öğrencileri,
- Yabancı bir ülkede kurulu herhangi bir kuruluş tarafından ve o kuruluş adına ve hesabına Türkiye’ye bir iş için gönderilen ve yabancı ülkede sosyal sigortaya tabi olduğunu belgeleyen kişiler ile Türkiye’de kendi adına ve hesabına bağımsız çalışanlardan, yurt dışında ikamet eden ve o ülke sosyal güvenlik mevzuatına tabi olanlar,
- Kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen ve temsilciliğin bulunduğu ülkede sürekli ikamet izni veya bu devletin vatandaşlığını da haiz bulunan Türk uyruklu sözleşmeli personelden, bulunduğu ülkenin sosyal güvenlik kurumunda sigortalı olduğunu belgeleyenler ile kamu idarelerinin dış temsilciliklerinde istihdam edilen sözleşmeli personelin uluslararası sosyal güvenlik sözleşmeleri çerçevesinde ve temsilciliğin bulunduğu ülkenin ilgili mevzuatının zorunlu kıldığı hâllerde, işverenleri tarafından bulunulan ülkede sosyal sigorta kapsamında sigortalı yapılanlar,
- Ceza infaz kurumları ile tutukevleri bünyesinde bulunan hükümlü ve tutuklular,
- Oturma izni almış yabancı ülke vatandaşlarından yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olmayan ve Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında sigortalı sayılmayan kişilerden, Türkiye’de bir yıldan kısa süreyle yerleşik olanlar,
- Yurtdışı borçlanması yaparak aylık bağlanan kişilerden Türkiye’de ikamet etmeyenler,
- İsteğe bağlı sigortalı olan yabancı ülke vatandaşlarından Türkiye’de yerleşik olma hâli bir yılı doldurmayanlar,
- Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde çalışan ve çalıştığı ülkede sağlık hizmetlerinden yararlanma hakkı bulunanlar,
- Türkiye Büyük Millet Meclisi Üyeleri ve Anayasa Mahkemesi üyeleri genel sağlık sigortalısı sayılmazlar
Borcu Olanlar Sağlık Yardımından Yararlanabilir mi?
- 5510 sayılı Kanunun 4/B kapsamındaki Bağ-Kur sigortalıları
- Bağkurluların ödenmemiş prim borcu 60 gün ve daha az ise, bu kişiler ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler sağlıktan faydalanabilir.
- Bağkurlunun ödenmemiş prim borcu 61 gün ve daha çok ise ama bu borçlar taksitlendirilmişse ve taksit ödemelerinde sorun yoksa, kişi ve bakmakla yükümlü olduğu kişiler yine sağlıktan faydalanabilir.
- Bağkurlunun ödenmemiş prim borcu 61 gün ve daha fazla ise ve kişi bu konuda tecil/taksitlendirme gibi hiçbir işlem yapmadıysa, bu kişilerin ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin sağlıktan faydalanması mümkün değildir.
Genel Sağlık Sigortası Giriş Belgesi
Genel sağlık sigortası prim borcu sorgulamak için bu linke tıklayabilirsiniz.
