Engelli İndirimi ve Engelli Çalıştırma Zorunluluğu ve Cezası

Engelli İndirimi ve Engelli Çalıştırma Zorunluluğu ve Cezası

Engelli İndirimi

Engelli indirimi nedir, engelli çalıştırma şartları nelerdir gibi konular bu yazıda incelenmiştir.

Engelli İşçi Çalıştırma Zorunluluğu Nedir

İşverenler, 4857 sayılı kanunun 30.maddesine göre; 50 veya daha fazla işçi çalıştırdıkları işyerlerinde % 3 engelli işçi çalıştırmak zorundadır. (Tarım ve orman işletmelerinde 51 veya daha fazla)

Örnek:

80 işçi çalıştıran bir şirket 80*0,03= 2,4 sonucuna istinaden en az 2 engelli işçi çalıştırmak zorundadır. 90 işçi çalıştıran bir şirket ise 90*0,03= 2,7 sonucuna istinaden en az 3 engelli işçi çalıştırmak zorundadır.

Engelli İşçi Çalıştırma ile İlgili Bazı Unsurlar

  • Engelli işçiler  şirketlerin kendi imkanları yada Türkiye İş Kurumu vasıtası ile bulunabilir.
  • Engelli işçi çalıştırmama cezası ise 2022 yılında; çalıştırmadığı her işçi için 5.918 TL‘dir.
  • Özel sektör işverenlerinin çalıştırdıkları her bir engelli için asgari ücret düzeyindeki sosyal güvenlik primi işveren paylarının tamamı (1.326,56 TL) Hazine ve Maliye Bakanlığınca karşılanmaktadır.
  • Yer altı ve su altı işlerinde engelli işçi çalıştırılmaz ve Kanundaki bu hüküm hesaba katılmaz.
  • Eğer bir işçi malulen bir işyerinden ayrıldıysa ve daha sonra bu durum ortadan kalktıysa işveren, bu işçiyi eski işinde veya benzer işte çalıştırmak üzere derhal işe almak zorundadır. Eğer boş yer yoksa imkanını bulduğu ilk anda işe almak zorundadır. Aksi halde talepte bulunan işçiye 6 aylık ücret karşılığında tazminat ödemek zorundadır.
  • Bir kişinin engelli olarak kayda geçmesi için vücut fonksiyonunun en az %40’ını kaybetmiş olması gerekmektedir. Bu konuda tüm vücut fonksiyonları kaybına bakılmaktadır.
  • İşverenin, engelli alımını; işe uygun değil diyerek işe almaması ve ya Kanundaki yükümlülüğü yerine getirmemesi durumunda 4857 sayılı Kanunun 101.maddesine göre her engelli ve çalıştırmadığı her ay için idari para cezası uygulanacaktır.

Engellilik İndirimi Nedir

193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 31.maddesine göre; çalışma gücünün asgari;

  • Yüzde 80’ni kaybedenler birinci derece engelli,
  • Yüzde 60’nı kaybedenler ikinci derece engelli
  • Yüzde 40’nı kaybedenler ise üçüncü derece engelli olarak tanımlanır.

Kimler Engelli İndirimden Yararlanabilir

  • Engelli ücretli
  • Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan ücretli,
  • Engelli serbest meslek erbabı,
  • Bakmakla yükümlü olduğu engelli kişi bulunan serbest meslek erbabı,
  • Basit usulde vergilendirilen engelliler

 

Engellilik İndiriminden Yararlanmak İçin Neler Yapılmalıdır

Engellilik indiriminden yararlanmak isteyen engelliler gerekli evraklarla birlikte;

  • Vergi Dairesi Başkanlığı olan illerde ilgili Grup Müdürlüğüne
  • Vergi Dairesi Başkanlığı olmayan illerde ise Defterdarlıklara (Gelir Müdürlüğüne)
  • Bağımsız Vergi Dairesi bulunan ilçelerde Vergi Dairesi Müdürlüğüne
  • Vergi Dairesi bulunmayan ilçelerde ise Mal Müdürlüklerine bir dilekçe ile başvuracaklardır.

 

Engellilik İndiriminden Yararlanmak İçin Gerekli Evraklar

a) Engelli Hizmet Erbabı İçin:

• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 1) – Engellilik İndirimi Dilekçesi
• Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair işveren tarafından imzalanıp kaşelenmiş yazı (EK: 2) – Engellilik İndirimi İş Yeri Yazısı
• T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği

b) Hizmet Erbabının Bakmakla Yükümlü Olduğu Engelli Kişiler İçin:
• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 1) – Engellilik İndirimi Dilekçesi
• Çalıştığı işyerinden alınacak çalıştığına dair işveren tarafından imzalanıp kaşelenmiş yazı (EK: 2) – Engellilik İndirimi İş Yeri Yazısı
• Bakmakla yükümlü kişinin ve engelli kişinin T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• Bakmakla yükümlü olduğuna dair belge
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği

c) Engelli Serbest Meslek Erbabı İçin:
• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 3) – EK 3 Müracaat Formu
• Vergi kimlik numarasını gösteren belge (Vergi levhasının fotokopisi)
• T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği

d) Serbest Meslek Erbabının Bakmakla Yükümlü Olduğu Engelli Kişiler İçin:
• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 3) – EK 3 Müracaat Formu
• Vergi kimlik numarasını gösteren belge (Vergi levhasının fotokopisi)
• Bakmakla yükümlü kişinin ve engelli kişinin T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• Bakmakla yükümlü olduğuna dair belge
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği

 

e) Engellilik İndiriminden Yararlanma Hakkına Sahip Basit Usulde Vergilendirilen Engelliler İçin:
• Müracaat formu – Dilekçe (EK: 4) – EK 4 Müracaat Formu
• Vergi kimlik numarasını gösteren belge (Vergi levhasının fotokopisi)
• T.C. Kimlik Numarasını içerir nüfus cüzdanı fotokopisi
• İlgili yönetmeliğe uygun Sağlık Kurulu Raporu olanlar için rapor aslı veya noter tasdikli örneği ya da raporu düzenlemiş olan hastanece tasdikli örneği

 

İşyerini Değiştiren Ücretlilerin Yapması Gerekenler

İşyeri değişikliğinde ücretliler, daha önce işlem tesis ettirdikleri müdürlüklere yeni işyerlerinin adresini bildirecek bir yazı vermeleri ve müdürlükten bir azı almaları yeterlidir. Yeni bir rapora gerek yoktur.

 

SGDP’nin Emekliliğe Etkisi Var Mıdır?

SGDP’nin emekliliğe bir etkisi söz konusu değildir. SGDP olarak ödenen primler sigortalılık süresinden gün sayısından sayılmamaktadır. Aynı zamanda primler toptan ödeme olarak iade edilmez ve hizmet birleştirilmesinde dikkate alınmaz.

SGDP’de ödenen primler çerçevesinde; iş kazası ve meslek hastalığı halinde; geçici iş göremezlik ödeneği ve  sürekli iş göremezlik geliri alınabilkir.

Hastalık ve analık hallerinde geçici iş göremezlik ödeneği ödenmez.

Emzirme ödeneği; ödenir.

 

Örnek

Engelli vergi indiriminden kaynaklı emekli maaşı alan ve SGDP’li olarak çalışan bir kişi,  süreli olarak engelli raporu almıştır. Yapılan muayenede engellilik durumu ortadan kalkmıştır. Bu sigortalı, geçmiş dönemde ödenene SGDP primlerini tüm sigorta kolları olarak saydırabilir mi?

Yukarıda açıklama çerçevesinde bu mümkün değildir.

 

Engelli İndirimi

2024 yılı için engelli indirimi aylık olarak;

1. Derece engelli için                                                 6.900,00 TL
2. Derece engelli için                                                 4.000,00  TL
3. Derece engelli için                                                 1.700,00 TL

 

 

2023 yılı için engelli indirimi aylık olarak;

1. Derece engelli için                                                 4.400,00 TL
2. Derece engelli için                                                 2.600,00  TL
3. Derece engelli için                                                 1.100,00 TL

 

 

 

Başka Birinin Sürekli Bakımına Muhtaç Ağır Engelli Çocuğu Bulunanların Emekliliği konusunun detayları için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.

4857 sayılı kanuna bu linkten ulaşabilirsiniz.

 

 

Paylaşmak Güzeldir
Yazan:

malirehberim

Mali konular ve muhasebe ile alakalı güncel mevzuat bilgileri için Mali Rehberim en doğru adrestir.

Tüm yazıları gör