Askerlik Borçlanması Nedir
Askerlik borçlanması nedir içeriğinde askerlik borçlanması şartlarını uygulamalı örneklerle sizlere aktaracağız.
2023 Yılında Yapılacak Olan Askerlik Borçlanması Tutarları
1 günlük askerlik borçlanması (13.414,50 TL * 0,32)/30)) | 143,09 |
6 aylık askerlik borçlanması (180 gün) | 25.755,84 |
1 yıllık askerlik borçlanması (360 gün) | 51.511,68 |
18 ay askerlik borçlanması (540 gün) | 77.267,52 |
2022 Yılında Yapılacak Olan Askerlik Borçlanması Tutarları
1 günlük askerlik borçlanması (6.471,00 TL * 0,32)/30)) | 69,02 |
6 aylık askerlik borçlanması | 12.424,32 |
1 yıllık askerlik borçlanması | 24.848,64 |
18 ay askerlik borçlanması | 37.272,96 |
Askerlik Borçlanmasında Önemli Noktalar
Askerliğini Sigortalı Çalışmaya Başlamadan Sonra Yapanlar İçin Askerlik Borçlanması
- Bu sigortalılar askerlik borçlanması ile sadece eksik prim günlerini tamamlar.
- Bu şekilde yapılan askerlik borçlanması, erken emeklilik hakkı sağlamaz.
- Prim gün sayısı açısından eksiği olanların bu eksikliği tamamlamasına yardımcı olur.
Askerliğini Sigortalı Çalışmaya Başlamadan Önce Yapanlar İçin Askerlik Borçlanması
- Bu sigortalılar sigorta başlangıç tarihi daha öne çekebilirler ve daha erken emekli olabilirler. Askerliğini sigortalı çalışmaya başlamadan önce yapanların sigorta başlangıç tarihi; borçlanma yaptıkları gün kadar geriye çekilir. Örneğin; askerliği 18 ay yapan bir kişi 540 gün borçlanarak; sigorta başlangıcını 540 gün geriye çekebilir.
- Sigortalı çalışmaya Eylül 1999 – Mart 2001 tarihleri arasında başlamış olup, askerlik vazifesini sigortalı çalışma öncesi yapanlar, askerlik borçlanması yaparak büyük bir avantaj sağlarlar. Bu gruptakilerin emeklilik yaşı 2 -3 yıl öne çekilebilir.
Birden Fazla Defa Askerlik Borçlanması Yapılabilir mi?
Toplam askerlik süresinin kalan kısmı için sonradan yeni borçlanma talebinde bulunulabilir. Örneğin 540 gün askerlik borçlanma hakkı bulunan bir kişi 2022 yılında 240 gün borçlanmışsa (2022 yılı askerlik borçlanma tutarı üzerinden ödeme yapılır), 2023 yılında geriye kalan 300 günü de borçlanabilir (2023 yılı askerlik borçlanma tutarı üzerinden ödeme yapılır)
Borçlanma Kaç Güne Kadar Yapılabilir
Askerlik borçlanması, askere giden kişilerin, askerlikte geçirmiş oldukları sürenin ya tamamının ya da belli bir kısmının emeklilikte geçerli olmak üzere yaşlılık malullük ve ölüm primi yatırılmasına denir.
Askerlik borçlanması yapan kişiler, askerde geçirilen günleri sigorta prim gün sayısına ekleyebilir. Askerde geçirilen sürenin tamamı veya bir kısmı için borçlanma yapılabilir.
Askerlik Borçlanmasında Son 7 Yıl Kuralı ve Askerlik Borçlanmasının Hangi Kapsamda Değerlendirildiği
1 Ekim 2008 Öncesinde İşe Girenlerde Uygulama
Kişiler, 4A ve 4/B gibi farklı statülerde iş hayatında olabiliyorlar. Her statüde emeklilik yaşı ve prim gün sayısı farklıdır. Emeklilik hesaplamasında sigortalının son 7 yılında hangi statüde olduğuna bakılır. (360 gün * 7= 2.520 gün)
Son ödenen 2.520 gün içinde en çok hangi statü geçerliyse o statüden emekli olunur. Eşitlik halinde ise son ödeme hangi statüden olduysa o statüden emeklilik gerçekleşir. Son 2520 günde sigortalının SSK ve Bağ-Kur’u varsa 1261 günden daha fazla hangi statüden prim ödenmiş ise ona göre emekli olur.
Avantajlı sigortalılık kapsamları sırasıyla 4/C, 4/A, 4/B’dir.
Askerlik borçlanması yapacaklar borçlanma yapmadan önce 1 gün dahi fiilen sigortalı olarak çalışırlarsa borçlanmalar SSK olarak kabul edilir.
1 Ekim 2008 Sonrasında İşe Girenlerde Uygulama
1 Ekim 2008 sonrasında ilk kez sigortalı olanlar için son yedi yıl sigorta primleri değil, çalışma hayatının tümünde ödenen sigorta primlerine bakılır ve en fazla hangi kapsamda prim ödenmiş ise o statüye göre emeklilik şartları belirlenir.
Örnek:
Soru:
X bey, 20.11.1992 tarihinde askerden sonra çalışmaya başlamıştır. Bu kişinin 5.125 prim gün sayısı vardır. Bu kişi ne zaman emekli olabilir. Askerlik borçlanması yapmasına gerek var mıdır? (18 ay askerlik yapılmıştır.)
Cevap:
Bu kişi 20.11.1992 tarihinde çalışmaya başladığı için; 53 yaşında 5.600 günle emekli olacaktır. Bu kişi, askerliğini sigortalı çalışmaya başlamadan önce yaptığı için askerlik borçlanması yaparak sigorta başlangıcını 540 gün geriye çekebilir ve böylece 52 yaş 5.525 prim gün sayısıyla emekli olabilir.
25 yıl | 54 yaş | 5.675 prim günü |
Askerlik Borçlanması Yapılan Süre Emeklilikte Son 7 Yıl Kuralına Göre Hesaba Katılır mı?
Askerlik borçlanması hangi tarihte yapılırsa yapılsın ödenen primler askerlik yapılan döneme sayılır. Bu yüzden askerlik borçlanmasında emeklilikte son 7 yıl kuralı işlemez.
Örnek:
13.12.2006-19.05.2007 tarihleri arasında askerlik yapan bir kişi 01.05.2010 tarihinde askerlik borçlanması talebinde bulunursa bu borçlanma; 13.12.2006-19.05.2007 tarihleri arasındaki hizmetler için geçerli olur.
Çıraklık Emeklilik Hesabına Etki Eder mi?
3308 sayılı Çıraklık ve Mesleki Eğitim Kanununda belirtilen aday çırak, çırak ve işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında yalnızca iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası hükümleri uygulanır.
Yedek Subay Öğrencilik Süreci İçin Borçlanma Yapılabilir mi?
Yedek subaylık öğrencilik süresinin hizmet kabul edilmesi için SGK’ya borçlanma yapılması gerekir. Yedek subaylıktan kazanılan yıpranma payı hizmete eklenir, emeklilik yaş hesabının tespitinde uygulanır.
İş Hayatına SSK’lı Olarak Başlayıp Sonrasında Memurlar Olanlar İçin Askerlik Borçlanması
23.05.2002 tarihi itibariyle 3 yıldan az hizmeti bulunan Emekli Sandığı ve Bağ-Kur Çalışanları EYT kapsamındadır.
Resmi Gazete’de 03.03.2023 tarihinde 7438 sayılı Kanunla yayımlanan; 08.09.1999 (dahil) tarihinden önce çalışmaya başlayanların emekliliğe hak kazanma koşullarından sigortalılık süresi ve/veya prim ödeme süresi/hizmet yılı koşulu korunarak, 23.5.2002 tarihindeki hizmet sürelerine bakılmaksızın tüm sigortalılar (SSK, Bağ-Kur, Emekli Sandığı ve Banka Sandıklarına tabi olarak çalışmaya başlayan) bakımından emeklilik yaş koşulu kaldırılmıştır. (Kaynak: SGK)
Buna ek olarak mevcut uygulamaya göre,
8 Eylül 1999 dan sonra memur olunduğunda ve bu tarihten önce sadece askerlik süresi bulunduğunda (işçi, esnaf olarak da çalışmanın olmaması) nedeniyle borçlanma yapıldığında; “askerlik süresinin sadece emeklilik hizmet süresine katkı vereceğini, bu sürenin emekli olunduğunda emekli ikramiyesinde ve emekli aylık oranında dikkate alınması gerektiğini” değerlendirmekteyiz.
4447 SAYILI KANUNA GÖRE KADEMELİ EMEKLİLİK TABLOSU | ||||||
ERKEK SİGORTALILAR | ||||||
İŞE BAŞLAMA TARİHİ | ÇALIŞMA YILI | YAŞ | PRİM GÜN SAYISI | |||
08.09.1976 ve öncesi | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.000 | |||
09.06.1976-23.05.1979 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.000 | |||
24.05.1979-23.11.1980 | 25 | 4EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.000 | |||
24.11.1980-23.05.1982 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.075 | |||
24.05.1982-23.11.1983 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.150 | |||
24.11.1983-23.05.1985 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 65.225 | |||
24.05.1985-23.11.1986 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.300 | |||
24.11.1986-23.05.1988 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.375 | |||
24.05.1988-23.11.1989 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.450 | |||
24.11.1989-23.05.1991 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.525 | |||
24.05.1991-23.11.1992 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.600 | |||
24.11.1992-23.05.1994 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.675 | |||
24.05.1994-23.11.1995 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.750 | |||
24.11.1995-23.05.1997 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.825 | |||
24.05.1997-23.11.1998 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.900 | |||
24.11.1998-07.09.1999 | 25 | EYT KAPSAMINDA-YAŞ ŞARTI YOK | 5.975 | |||
08.09.1999-30.04.2008 | Yok | 60 | 7.000 |
Uygulama
Soru 1
1 Ocak 1975 doğumluyum. Sigorta giriş tarihim 22 Ekim 2000. Toplam 2000 gün prim ödemem var. Askerliğimi 24 Şubat 1998’de yaptım. Askerliğimi ödersem 3600 günle emekli olma hakkım olur mu? Askerliğimi ödersem ne gibi faydası olur?
Cevap 1
Askerlik sürenizi 405 gününü borçlanmanız halinde, emekli olmak için; 25 yıl sigortalılık süresi ve 5975 gün prim ödeme ve 58 yaş şartlarına tabi olursunuz. 3570 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 5975 güne tamamlamanız şartıyla, 58 yaşınızı dolduracağınız 1 Ocak 2033’te emekli olabilirsiniz. Ayrıca borçlanmadan sonra 1195 gün daha prim ödeyerek toplam priminizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz. Askerliğinizi borçlanmazsanız 7000 gün (veya 4500 gün) prim ödemeniz şartıyla, 60 yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli olabilirsiniz.
Soru 2
Sigorta başlangıcı 1 Ocak 1997, prim gün sayısı; 5.500 olan bir sigortalı askerliği 1998-99 yılları arasında yedek subay olarak yapmıştır. Dört aylık askeri öğrencilik dönemi için borçlanma yapmak bu sigortalıya avantaj sağlar mı?
Cevap 2
Bu sigortalının emeklilik şartları şöyledir;
24/11/1995 – 23/05/1997 arasında işe başlayanlar için emeklilik şartları; | 56 yaş | 5.825 prim gün sayısı |
Bu sigortalı için askerlik borçlanması yapmak avantaj sağlamaz. Bu sigortalı 5.825 prim gününü 325 gün daha çalışıp tamamlayarak (5.825-5.500) emeklilik yaşını beklemelidir.
Soru 3
25 Mart 1979 doğumluyum. 1999 Ağustos’ta askere gittim ve askerliğimi 18 ay yaptım. Sigorta başlangıcım Mayıs 2005. Askerlik borçlanması durumum nedir? Ne zaman emekli olabilirim?
Cevap 3
Bu sigortalı askerliğini 18 ay (540 gün) olarak yaptığı için 540 gün askerlik borçlanması yapması halinde; askerlik vazifesi sigorta giriş tarihinden önce olduğu için sigorta giriş tarihini 540 gün geriye çekebilir. Fakat bu tarih 09.09.1999 tarihinden sonraya denk geldiğinden dolayı emeklilik için gerekli şartlar değişmeyecektir.
Emekli olmak için; 7000 gün (veya 4500 gün) prim ödeme ve 60 yaş şartı gereklidir. En az 4500 gün prim ödemiş olmak şartıyla, bu sigortalı 60 yaşını doldurduğu 25 Mart 2039’da emekli olabilir. Askerlik borçlanması sadece primi artırır. Emekli olma şartları değişmez.
E-Devlet Üzerinden Askerlik Borçlanması Talebi Oluşturup Borçlanmadan Vazgeçilirse Ne Olur
Tahakkuk ettirilen borç tutarı ilgiliye iadeli taahhütlü olarak tebliğ edilecektir. Borcun tebliğ tarihi; PTT alıntısının ilgiliye teslim edildiği tarihtir.
Hesaplanan borç, tebliğ tarihinden itibaren 1 ay içerisinde sigortalı veya hak sahipleri tarafından Kuruma ya da Kurumun anlaşmalı olduğu bankalara ödenecektir. 1 ay ay içinde ödenmeyen borçlanmalar ise geçerli sayılmayacaktır.
Borcun 1 ay içinde tamamının ödenmemesi halinde, ödenen miktara karşılık gelen süre sigortalılık süresi olarak değerlendirilecektir. 1 ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için ise yeni başvuru şartı aranır. Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz.
Askerlik Borçlanması Geri Alınabilir mi?
5510 sayılı Kanunun 41.maddesinde sayılan tüm borçlanmalar (Yurtdışı, askerlik, doğum vs borçlanması) aylık bağlanmamış olmak kaydıyla bir defaya mahsus olmak şartıyla geri alınabilir. Ödenen borçlanma priminin tamamı faiz uygulanmaksızın iade edilir.
Kısmi iade yapılmaz, yapılan hizmet borçlanması için ödenmiş olan priminin bir kısmının iadesi istenemez. Örneğin 12 aylık hizmet borçlanması yapılmışsa, 6 aylık prim geri istenemez, çünkü iade durumunda tamamı iade edilir.
Borçlanma talebini geçtiğiniz Kurum’a (SGK) dilekçe ile başvurup, süreç detaylı bir şekilde anlatıldığı takdirde ödenen hizmet borçlanması geri alınabilir.
Askerlikten Sayılan Hava Değişim Süreleri
Hava Değişimi (1111 sayılı Kanuna göre) | 17/7/1927 tarihine kadar | 1 yıla kadarki kısmı |
17/7/1927-21/2/2014 | 3 aya kadar kısmı | |
22/2/2014-25/6/2019 | 30 güne kadar olan kısmı | |
Hava Değişimi (kısa dönem)(1076 sayılı Kanuna göre) | 14/11/1980-21/2/2014 | 30 güne kadar olan kısmı |
22/2/2014-25/6/2019 | 15 güne kadar olan kısmı | |
Hava Değişimi7179 sayılı Kanuna göre) | 26/6/2019 tarihinden itibaren | Askerlik süresinin her ayı için 1 güne kadar olan kısmı |
Sigortalıların Borçlanabileceği Süreler (5510 sayılı kanun 42.madde)
- Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalı kadının, üç defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreleri,
- Er veya erbaş olarak silâh altında veya yedek subay, yedek astsubay okulunda geçen süreleri,
- 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında olanların, personel mevzuatına göre aylıksız izin süreleri,
- Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurt içinde veya yurt dışında geçirdikleri normal doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri,
- Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri, f) Sigortalı iken herhangi bir suçtan tutuklanan veya gözaltına alınanlardan bu suçtan dolayı beraat edenlerin tutuklulukta veya gözaltında geçen süreleri,
- Grev ve lokavtta geçen süreleri
- Hekimlerin fahrî asistanlıkta geçen süreleri,
- Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa edenlerin, istifa ettikleri tarih ile seçimin yapıldığı tarihi takip eden ay başına kadar açıkta geçirdikleri süreleri,
- (Ek: 13/2/2011-6111/30 md.) Bu bendin yürürlüğe girdiği tarihten sonraki sürelere ilişkin olmak üzere, 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışan sigortalıların, kısmi süreli çalıştıkları aylara ait eksik süreleri,
(Ek: 4/7/2012-6353/37 md.) Sigortalı olmaksızın, 8/4/1929 tarihli ve 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanuna göre yurt dışına gönderilen ve öğrenimini başarıyla tamamlayarak yurda dönenlerden yükümlü bulunduğu mecburi hizmet süresini tamamlamış olanların, yurt dışında resmî öğrenci olarak geçirmiş oldukları öğrenim
sürelerinin 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olan kısmı, kendilerinin veya hak sahiplerinin yazılı talepte bulunmaları ve talep tarihinde 82.maddeye göre belirlenen prime esas günlük kazanç alt ve üst sınırları arasında olmak üzere, kendilerince belirlenecek günlük kazancın % 32’si üzerinden hesaplanacak primlerini borcun tebliği tarihinden itibaren bir ay içinde ödemeleri şartı ile borçlandırılarak, borçlandırılan süreleri sigortalılıklarına sayılır.
(Ek cümle: 13/2/2011-6111/30 md.) (i) bendi kapsamında borçlanılacak sürelere ilişkin genel sağlık sigortası primlerinin ödenmiş olması halinde, genel sağlık sigortası primi ödenmiş bu sürelere ilişkin borçlanma tutarı % 20 oranı üzerinden hesaplanır. Bir ay içinde ödenmeyen borçlanmalar için ise yeni başvuru şartı aranır. Primi ödenmeyen borçlanma süreleri hizmetten sayılmaz. Borçlanma sürelerinin ne şekilde belgeleneceğini belirlemeye Kurum yetkilidir. Bu Kanuna göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlandırılan gün sayısı kadar geriye götürülür. Sigortalılık borçlanması ile aylık bağlanmasına hak kazanılması durumunda, ilgililere borcun ödendiği tarihi takip eden ay başından itibaren aylık bağlanır.
Borçlanma Tutarı Ne Kadardır?
5510 sayılı Kanunun 41.maddesine göre hizmet borçlanmalarında borçlanılacak günlük tutar asgari ücret brüt tutarının %32’sidir.