İkinci El Eşya Satışında Vergi Mükellefiyeti
İkinci el eşya satışında vergi mükellefiyeti konusu 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 9.maddesinde “Vergiden Muaf Esnaf” başlığı altında incelenmiştir.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 9.Maddesine Göre Esnaf Muafiyeti
Bu konunun hukuki kaynaklarına bakalım. Bunlar;
- 30.01.1992 tarih ve 92/2683 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
- 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 9.maddesidir
30/1/1992 Tarihli ve 92/2683 Sayılı Kararnamenin Eki
Karar
Madde 1 – Her türlü televizyon, video, radyo, teyp, müzik seti, disk-çalar, kamera, bilgisayar, soğutucu, çamaşır ve bulaşık makinası, elektrikli süpürge, elektronik müzik aletleri, elektrikli dikiş makinası ile elektrikle çalışan benzeri eşyaların alım-satım ve üretimi ile uğraşan mükellefler gerçek usulde vergilendirilirler.
Madde 2 – Bu kararın 1’inci maddesinde yazılı malların yanı sıra diğer mal veya hizmetleri satan mükellefler de gerçek usulde vergilendirilirler.
Ayrıca Gelir Vergisi Kanunu’nun 9.maddesine baktığımızda ve iki kaynağı birlikte değerlendirdiğimizde; “eskici” olarak nitelendirilen ve bu işle iştigal eden kişiler; vergiden muaf değillerdir ve bu kişiler basit usulde vergilendirilmelidir.
Gelir Vergisi Kanunu ticari işletmelere ait atıkları, alışılmış olarak veya belli aralıklarla satın alanlar hariç olmak üzere, bir işyeri açmaksızın kendi nam ve hesabına kapı kapı dolaşmak suretiyle her türlü hurda maddeyi toplayarak veya satın alarak bu malların ticaretini yapanlara veya tekrar işleyenlere satanlar gelir vergisinden muaf olarak değerlendirir.
Bir malın hurda statüsünde olması için işe yaramayacak derecede bozulmuş, zarar görmüş olması gerekmektedir. Fakat vergi mükellefi olmayan gerçek kişilerden alınan çalışır durumdaki çamaşır makinesi, bulaşık makinesi, ütü gibi elektrikli eşyalar veya bisiklet gibi elektrikle çalışmayan araçlar “hurda olarak değerlendirilemez”. Gelir Vergisi Kanunu ve Bakanlar Kurulu Kararı’nı birlikte değerlendirdiğimizde seyyar olarak bu türden malların alım satımını gerçekleştiren kişiler vergi muafiyetinden faydalanamaz ve gerçek usulde vergilendirilmeleri gerekmektedir.
Aynı Anda Hem Hurda Hem de İkinci El Eşya Alım Satımı Yapanların Vergisel Yükümlülüğü
Aynı anda hem hurda hem de ikinci el eşya alımı ve satımı yapan kişilerin vergi yükümlülüğü için Gelir Vergisi Kanunu’nun 9.maddesinin son fıkrasına bakabiliriz. Bu fıkraya göre; ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usulde Gelir Vergisine tâbi olanlar esnaf muaflığından faydalanamazlar.
Online Satış Platformlarında İkinci Eşya Satışı Yapanların Vergisel Yükümlülüğü
Bu sorunun cevabının verebilmek için Gelir Vergisi Kanunu’nun 37.maddesine ve özelgeye bakalım.
Kanunda şöyle bir ifade varken; “Ticari kazanç, Vergi Usul Kanunu hükümlerine ve bu kanunda yazılı gerçek (Bilanço veya işletme hesabı esası) veya (4369 sayılı Kanunun 81/C-2 maddesiyle değişen ibare Yürürlük; 1.1.1999) basit(*) usullere göre tespit edilir.
Özelgede şöyle bir ifade vardır; “Bir faaliyetin “ticari faaliyet” sayılabilmesi için kazanç sağlama niyet ve kastı gerekmemekle birlikte, faaliyeti icra eden organizasyonun bütün unsurları ile birlikte değerlendirildiğinde kazanç sağlama potansiyeline sahip olması gerektiği ortaya çıkmaktadır.”
O halde ikinci el eşyaların online satış platformlarından satışı süreklilik arz eden ticari bir faaliyet değildir ve arızi olarak değerlendirilir. (Arızi Kazanç Nedir)
Bu şekilde değerlendirildiğinde;
- 2023 yılı için 129.000 TL
- 2022 yılı için 58.000 TL’ye kadar olan satış tutarı Gelir Vergisinden istisna iken; bu tutarı aşan kısmı yıllık gelir beyannamesi vasıtası ile beyan edilmeli ve vergilendirilmelidir.
Faydalı Bağlantılar
Evlerde Üretilen ve İnternet Ortamında Satılan Ürünlerde Vergi Muafiyeti