Mobbing davası nasıl açılır konusu gerek özel gerek kamu kurumlarında çalışanların karşısında çıkabilen durumlardan birisidir. Bu içerikte bu konuyu inceledik.

Mobbing Nedir?

Mobbing, iş yerinde veya bir kurumda planlı bir şekilde işçiye psikolojik şiddet uygulayarak ile yıldırma teknikleri işçinin istifa etmesini sağlamak için ortaya konulan davranışlardır.

Hukuki Tanım;

“Mobbingi; stres, tükenmişlik sendromu, işyeri kabalığı, iş tatminsizliği ya da doyumsuzluğu gibi olgulardan ayıran husus, belli kişinin belli bir amaca yönelik olarak hedef alınması, yapılan haksızlığın sürekli, sistematik ve sık oluşudur. (Yargıtay 22.Hukuk Dairesi)

Mobbing Davası Nedir?

Mobbing davası, psikolojik şiddete yani mobbinge uğrayan işçinin uzman bir avukattan destek alarak; yaşanan bu şiddeti belgelendirmesine dayanan bir davadır.

Mobbing Davasının Hukuki Dayanakları

6098 Sayılı Türk Borçlar Kanununun 417. Maddesi;

“ İşveren, hizmet ilişkisinde işçinin kişiliğini korumak ve saygı göstermek ve işyerinde dürüstlük ilkelerine uygun bir düzeni sağlamakla, özellikle işçilerin psikolojik ve cinsel tacize uğramamaları ve bu tür tacizlere uğramış olanların daha fazla zarar görmemeleri için gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

İşveren, işyerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması için gerekli her türlü önlemi almak, araç ve gereçleri noksansız bulundurmak; işçiler de iş sağlığı ve güvenliği konusunda alınan her türlü önleme uymakla yükümlüdür.

İşverenin yukarıdaki hükümler dâhil, kanuna ve sözleşmeye aykırı davranışı nedeniyle işçinin ölümü, vücut bütünlüğünün zedelenmesi veya kişilik haklarının ihlaline bağlı zararların tazmini, sözleşmeye aykırılıktan doğan sorumluluk hükümlerine tabidir

6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun 4. Maddesi

(1) İşveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olup bu çerçevede;

1. a) Mesleki risklerin önlenmesi, eğitim ve bilgi verilmesi dâhil her türlü tedbirin alınması, organizasyonun yapılması, gerekli araç ve gereçlerin sağlanması, sağlık ve güvenlik tedbirlerinin değişen şartlara uygun hale getirilmesi ve mevcut durumun iyileştirilmesi için çalışmalar yapar.
2. b) İşyerinde alınan iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uyulup uyulmadığını izler, denetler ve uygunsuzlukların giderilmesini sağlar.
3. c) Risk değerlendirmesi yapar veya yaptırır.

ç) Çalışana görev verirken, çalışanın sağlık ve güvenlik yönünden işe uygunluğunu göz önüne alır.

1. d) Yeterli bilgi ve talimat verilenler dışındaki çalışanların hayati ve özel tehlike bulunan yerlere girmemesi için gerekli tedbirleri alır.

(2) İşyeri dışındaki uzman kişi ve kuruluşlardan hizmet alınması, işverenin sorumluluklarını ortadan kaldırmaz.

(3) Çalışanların iş sağlığı ve güvenliği alanındaki yükümlülükleri, işverenin sorumluluklarını etkilemez.

(4) İşveren, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin maliyetini çalışanlara yansıtamaz.”

Mobbing Davası Açılmasına Sebep Olacak Davranışlar Nelerdir?

Sürekli bir şekilde;

• İş yerinde çalışanın mesleki yeterliliği sorgulanıyorsa
• İşveren yada yönetici tarafından çalışan kişiye güvenilmediği hissettiriliyorsa
• Kasti bir şekilde bitirilmesi mümkün olmayan bir iş verilip belirli bir zaman içinde bitirilmesi isteniyorsa
• Çalışanın bilmesi gereken bilgiler çalışandan gizleniyorsa
• Çalışan kişi iş ortamından soyutlanıyorsa
• Çalışanın yetkileri kısıtlanıyor ve iş tanımında olumsuz yönde değişikliğe gidiliyorsa ve bu süreç sürekli bir hal alıyorsa 
• Sürekli bir şekilde düşmanca davranışlar sergileniyorsa
• Mağdur olan ve psikolojik şiddet uygulayan arasında orantısız bir güç varsa (Kaynak:
• Çalışma ortamının kasıtlı olarak bebeğin sağlığını bozacak şekilde değiştirilmesi (Ayakta çalıştırılma, yorucu işlerde çalıştırılma vs)
• Uygun olmayan çalışma ortamının varlığı
• Gün ışığı ve aydınlık olmayan yerde çalıştırılma
• Gebeliğin son zamanlarına kadar sürekli seyahatlere gönderilme
• Çalışan gebenin sürekli uyarılması
• Gebelikten sonra emzirme izinlerinin verilmemesi

Mobbing Faktörleri

Mobbing Davası Nasıl Açılır ve Ne Kadar Sürer

Yukarıda sayılan sebeplerin varlığı söz konusu ise; detaylı bir dilekçe hazırlanarak mahkemeye verilmelidir ve tüm kanıtlar bu dilekçede belirtilmelidir.

Delil yanında şahitler mutlaka belirlenmelidir. Şahit ve delil olmadan mobbing davası açılamaz.

İş Kanunu çerçevesinde mobbing uygulanan kişi kıdem tazminatı almaya da hak kazanır.

Yargıtay kararları çerçevesinde; mobbing uygulamalarının ispatı için kesin deliller aranmayacağı, kuşku uyandıracak delillerin yeterli olduğu belirtilmiştir.

Mobbing davaları ortalama olarak 1 yıl sürmektedir.

Mobbing Davasında Mağdur Olan Kişinin Talepleri Neler Olabilir?

• İş Sözleşmesine haklı fesih ile son verme, (4857 sayılı kanun 24.madde)

• Manevi Tazminat Talep Hakkı,

• Kıdem Tazminatı isteme hakkı,

• Mobbing yapan yöneticiden doğrudan tazminat isteme hakkı,

• Mobbing Nedeniyle Ceza Davası isteme hakkı, (Türk Ceza Kanunu)

• Fazla Mesaileri Talep Hakkı,

• Tüm İşçilik Alacaklarını Talep Hakkı,

Kaynak: Öcal Hukuk

Kaynak: Akademik Kaynak

Kaynak: iskanunu.com

Kaynak: Can Aktan