Vergi İncelemesi Hangi Süreçlerden Geçer
Merhaba sevgili Mali Rehberim okuyucuları.
Yazımızın konusu ‘’Vergi incelemesi’’
Vergi incelemesi nedir ,süreçleri nasıldır, nasıl başlar nasıl sona erer kısaca anlatacağım.
Tarafınıza VDK başkanlığından, defter belge isteme konulu bir tebligat geldiyse 213 Sayılı VUK Kanununun 134. Maddesi kapsamında vergi incelemesine alınmışsınız demektir.
Bu tebliğ ile birlikte aynı kanunun 256 ve 257. maddeleri uyarınca tebliğde belirtilen döneme ait tüm belgelerinizi ( Fatura, senet, bordro makbuz, sözleşme vs. ) 15 gün içerisinde (Ek süre talep etme hakkınız vardır. ) belirtilen adrese ibraz etmeniz gerekmektedir. Aksi halde VUK 359/a-2 uyarınca kaçakçılık suçu işlemiş sayılacaksınız ve aynı kanunun 367. Maddesi uyarınca Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulacaktır. Aynı zamanda VUK 30/3 maddesi uyarınca re’sen tarh , VUK 355 uyarınca ÖUCZ , 3065 sayılı KDV Kanunu uyarınca indirimlerinizin reddi, kesilecek cezalar için uzlaşma talebinizin reddi , RDK dinlenme talebinizin reddi gibi çok ağır sonuçlar ile karşılaşacaksınız.
Bu aşamada yapılması gereken ilk iş tebliğin tebellüğ edildiğine dair tebliğde adı ve iletişim bilgileri belirtilen vergi müfettişini aramanızdır. Bu konuşmada müfettiş sizi (İmza yetkilisi veya incelemeye başlama evraklarına imza atmaya yetkili vekaleti olan kişiyi) incelemeye başlama tutanağını imzalamak üzere ilgili VDK Başkanlığı’na davet edecektir ve o gün yanınızda getirmeniz gereken evrakları belirtecektir. ( Defter beratları, fatura pdf’leri vb.)
Vergi müfettişi incelemeye başlama tutanağını imzalama görüşmesinde size incelemenin konusunu, kapsamını, istediği çalışmaları belirtecektir ve uzlaşma süreci rapor dinleme komisyonu süreci hakkında bilgi verecektir.
İncelemenin konusu ve kapsamı ile spesifik olarak talep edilecek çalışmaların yanında KDV ve KV kapsamlı incelemelerde aşağıdaki bilgi, belge ve çalışmalar müfettiş tarafından büyük olasılıkla talep edilecektir.
*Defterler ve Faturalar.
*Ticari ve Kredi Sözleşmeleri.
*Ortaklar Hesabı.
*Süpheli Ticari Alacak Çalışmaları.
*Amortisman Çalışması.
*Alınan Özelgeler , Tam Tasdik Raporu, TF Raporu, Bağımsız Denetim Raporu (Olanları)
*KV ve KDV Beyannamelerinde Yer Alan Kırılımlara İlişkin Çalışmalar. (İstisna , KKEG vb)
*Diğer İle Başlayan Hesapların Kullanımı, Detayı.
*Kambiyo Kar ve Zararları
*Banka Ekstreleri.
*Faiz Gelirleri.
*Finansman Giderleri vb.
Unutulmaması gereken en önemli konu müfettişe ileteceğiniz bu bilgi ve belgelerin büyük bir değişime uğramadan doğrudan vergi inceleme raporuna girecek olmasıdır.
Bu nedenle çalışmalarınızı özenli, tutarlı ve doğruluğunu teyit etmiş olarak iletmelisiniz. Çalışmalarınız mizan, beyannameleriniz ve yasal mevzuatla örtüşmelidir. ( Örnek vermek gerekirse ; vereceğiniz amortisman çalışması amortisman ayrılan kıymetlerin maliyet bedelini içermeli, amortisman ayrılmaya başlanan yıl ve her yıl için ayrılan amortisman açık, anlaşılır olmalıdır. Ortaklarla yapılan sözleşmeler emsale uygun olmalıdır. Sizden alınan diğer sözleşmelerde yazan oranların emsal olabileceği unutulmamalıdır. Verdiğiniz sözleşmeler damga vergisi beyannamesi ile uyumlu olmalıdır. Var ise tam-kısmi istisna nedenleri , dönemleri faturaları ile birlikte oluşturulan tablo ile iletilmelidir. Adat faturaları hesaplama tablosu ile birlikte iletilmelidir. Kambiyo kar-zararları hangi işlemlerden kaynaklandığı hesaplama tabloları ile iletilmelidir. Kredi sözleşmeleri kredinin hangi amaçla kullanıldığı ve ödeme planı ile iletilmelidir. Süpheli ticari alacak çalışması dava icra vb belgeler ile iletilmelidir vb. )
Sizden alınan çalışmalar sonrası müfettiş doğrulama çalışması yapacak ve var ise eleştirisi tespit edecektir.
Müfettiş çalışması sonuçlandığında taslak bir rapor oluşturacak ve size eklemek istediğiniz bir bilgi veya husus olup olmadığını soracaktır. Taslak raporda sorular ve cavaplarınız yer alacaktır. Kesilen ceza veya eleştiriler açıkça bu taslak raporda yer almaz ancak sizde sonuca yönelik fikir oluşturur.
Daha sonra bu taslak rapor vergi inceleme tutanağı olarak tarafınızca imzalanacaktır. İncelemeye başlama tutanağında olduğu gibi müfettiş sizi ilgili VDK başkanlığa davet edecek RDK komisyonu ve uzlaşma talebinizi de içerecek şekilde karşılıklı imzalanacaktır.
Müfettiş sonraki aşamada raporu komisyona sunacaktır. Komisyonda dinlenme talebiniz var ise sizin süreçteki son kendinizi ifade etme yeri olacağını bilmelisiniz.
Son aşamada müfettiş tarafından hazırlanan ve içeriğinde eleştirilerin ve kesilecek ceza tutarlarının yer aldığı vergi inceleme raporu bağlı olduğunuz vergi dairesine gönderilecektir. Vergi dairesi de ekinde raporun yer aldığı ceza ihbarnamelerini size tebliğ edecektir. Müfettiş vergi inceleme raporunu eleştiriyi gerektirecek bir husus olmadığı yönünde düzenlerse de yine ilgili VDK başkanlığı tarafından tarafınıza durumu belirten tebliğ gelecektir. Vergi dairesi tarafından ceza tebliğ edilmesi sonrasında da dava yoluna gidebilir yada uzlaşmaya başvurabilirsiniz.
Zafer Karamustafaoğlu
zkaramustafaoglu@hotmail.com
SMMM
Diğer yazılar için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.