İsteğe Bağlı Sigorta Nedir

İsteğe bağlı sigorta nedir, şartları nelerdir, prim tutarları nelerdir gibi konuları incelediğimiz içerik aşağıdadır.

İsteğe Bağlı Sigorta Nedir?

Kişilerin isteğe bağlı olarak prim ödemek suretiyle uzun vadeli sigorta kollarına ve genel sağlık sigortasına tabi olmalarını sağlayan sigortadır.

İsteğe Bağlı Sigortanın Şartları Nelerdir? Türkiye’de İkamet Etme Şartı Var mıdır?

Uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden doğan haklar saklı kalmak kaydıyla, Türkiye’de yasal olarak ikamet edenler ile Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarından

18 yaşını doldurmuş olmak
Kanuna tabi zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek şekilde çalışmamak veya 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin 1. Fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışmakla birlikte, ay içinde 30 günden az çalışmak ya da tam gün çalışmamak.
Kendi sigortalılığı nedeniyle aylık bağlanmamış olmak
İsteğe Bağlı sigorta giriş bildirgesiyle Kuruma Başvuruda bulunmak

İsteğe Bağlı Sigortalılık Başvurusu Nasıl Yapılır?

İlk defa müracaat edeceklerin;

İsteğe Bağlı Sigorta Giriş Bildirgesi ile bulundukları sosyal güvenlik il müdürlüklerine/sosyal güvenlik merkezlerine başvurmaları yeterlidir. Tekrar müracaat edeceklerin ise talep dilekçesi ile müracaatları yeterlidir.
E-Devlet üzerinden de online başvuru yapılabilir.

İsteğe Bağlı Sigorta İle Emeklilik Mümkün müdür?

Bir işyerinde çalışılmamasına rağmen sigortalılığın isteğe bağlı sigorta ile devam etmesi önemli bir haktır. Çalışmayanlar, işinden ayrılmış olanlar, çalışmaya ara verenler bu haktan yararlanabilir. Çeşitli nedenlerle çalışmayan veya çalışmaya ara vermiş olanların da prim gün sayısını tamamlayabilmeleri için isteğe bağlı sigortalı olma hakkı verilmiştir.

Dolayısıyla, isteğe bağlı sigorta primi ödenmek suretiyle emeklilik hakkının kazanılması da mümkündür.

08.09.1999 Öncesi İşe Girişlerde 3.600 Prim Günü İle 4/A Kapsamında Nasıl Emekli Olunur?

08.09.1999 ve öncesinde sigortalılık tescili olmak kaydıyla emeklilik şartlarına göre; 3.600 prim günü ile 4A kapsamında emekli olabilmek için en fazla 1.259 gün isteğe bağlı sigortalı olarak ödeme yapılabilir. Yani geriye kalan 2.341 prim günü fiili olarak 4A kapsamında çalışarak tamamlanmalıdır. Ayrıca 10 yıllık sigortalılık süresi gereklidir.

Emeklilikle ilgili tablomuz için bu bağlantıya tıklayabilirsiniz.

Eğer 4/A kapsamında çalışmak mümkün değil ise 5.400 prim günü 4/B kapsamında isteğe bağlı olarak ödenmelidir. Ancak bu şartlarda emekli olunabilir.

08.09.1999 Sonrası İşe Girişlerde İsteğe Bağlı Sigorta İle Nasıl Emekli Olunur?

İlk sigorta giriş tarihi 09.09.1999 ile 30.04.2008 tarihi arasında olan kişiler yaş haddinden emeklilik için 25 yıllık sigortalılık süresi, 60 yaş ve 4.500 gün prim ödemesi yapmalıdır. (4a için)
8 Eylül 1999 tarihinden önce Bağ-Kur girişi bulunanlar yaştan emeklilik için 5400 gün ve 56 yaşı, erkekler de 5400 gün ve 58 yaşı tamamlamalı.
8 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihi arasında Bağ-Kur girişi bulunan kadınlar 5400 gün 60 yaşı erkekler de 5400 gün 62 yaşı tamamlamalı.
İlk defa 1 Mayıs 2008 tarihi ve sonrasında Bağ-Kur’lu olan kadının yaştan emeklilik için 5400 gün 61 yaşı tamamlaması gerekir.
İlk sigorta giriş tarihleri 01.05.2008 tarihi ve sonrası olan kişiler yaş haddinden emeklilik için 63 yaş ve 5.400 gün prim ödemesi yapmalıdır.
Normal emeklilik için Ek 5 tarım pim ödemesi gerçekleştiren kişiler 7.200 gün prim ödemesi yapmalıdır.
İsteğe bağlı BAĞ-KUR (4B) kişiler normal emeklilik için 9.000 gün prim ödemesi yapmalıdır.
Ev hanımları 9.000 gün prim ödemesi yapmalıdır.

Primler Ne Zaman Ödenir?

Primler, ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenir.

İsteğe Bağlı Sigortanın Başlangıcı Ne Zamandır?

İsteğe bağlı sigortalılık, müracaatın Kurum kayıtlarına intikal ettiği tarihi takip eden günden itibaren başlar.

Örnek

Sigortalı, isteğe bağlı sigorta giriş bildirgesi 25.12.2022 tarihinde adi posta ile Kuruma göndermiş, ve bu belge 29.12.2022 tarihinde Kurum kayıtlarına intikal etmiştir. Bu sigortalının isteğe bağlı sigortalılığı 30.12.2022 tarihinde başlatılacaktır.

İsteğe Bağlı Sigorta Primleri Nasıl Ödenir?

İsteğe bağlı sigorta primleri şu yöntemlerle ödenebilir;

Mobil yada internet bankacılığından
SGK ile anlaşmalı olan tüm banka ve PTT şubelerinden ve ATM yardımıyla
SGK’nın kredi kartı ile ödeme sistemi üzerinden T.C. kimlik numarası ile ödenir.

Banka ile ödeme sırasıyla şöyledir;

SGK > 4/1-b Prim Tahsilatları > Geçmiş Dönem yada Cari Dönem

E-devlet üzerinden ödeme sırasıyla şöyledir;

E-Devlet SGK Uygulamasına tıklanır > Sorgu türü: 4B Sigortalılık Tahsilatları > Bağ-Kur Geçmiş Dönem yada Cari Dönem

İsteğe Bağlı Sigortalılığın Sona Ermesi

1.Yazılı Talepte Bulunma

İsteğe bağlı sigorta başlangıç işlemleri e-devlet vasıtası ile yapılabilir ama sonlandırma işlemleri Kurum’a dilekçe yazılarak yapılır.

İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirmek için Kuruma yazılı talepte bulunanların sigortalılıkları;

İsteğe bağlı sigortalılığını sona erdirme talebinde bulunanların, primi ödenmiş son günü takip eden günden,
Aylık talebinde bulunanların, aylığa hak kazanmış olmak şartıyla talep tarihinden itibaren sona erer.

1.1. Prim Ödemesi Olmayanlar

İsteğe bağlı sigortalılığın başladığı tarihten itibaren prim ödemesi yapmayanların yazılı olarak sigortalılıkları bulunmaları durumunda, isteğe bağlı sigortalılıkları başlangıç itibarıyla sona erdirilecektir.

Örnek:

01.06.2020 tarihinden isteğe bağlı sigortalılığı başlayan, 01.11.2020 tarihinde isteğe bağlı sigortalılığını durdurmak için yazılı talepte bulunan ve sigortalılık süresi içinde prim ödemesi olmayan sigortalının isteğe bağlı sigortalılığı 01.06.2010 tarihi itibarıyla (01) kodu ile sona erdirilecektir.

1.2. Prim Borcu Bulunan Sigortalılar

Yazılı talep tarihi itibariyle sigortalılık süresi içerisinde bir veya birden fazla aya ait prim borcu bulunanların sigortalılıkları yazılı talep tarihinden önce en son primi ödenmiş ayın sonu itibariyle sona erdirilecek, ödenmediği tespit edilen primler 12 aylık sorgulama süresi dikkate alınarak gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte tahsil edilecektir.

Örnek:

15.12.2020 tarihinde isteğe bağlı sigortalılığı başlayan ve 15.07.2021 tarihinde isteğe bağlı sigortalılığını durdurmak için talepte bulunan sigortalı, en son 2021 yılı Haziran primini ödemiş, 12 aylık sorgulama süresi içinde bulunan 2021 Ocak ve Mart primlerini ait primleri ödememiştir. Bu sigortalının isteğe bağlı sigortalılığı 30.06.2021 tarihi itibarıyla sona erdirilecektir. 2021 Ocak ve Mart aylarına ait primlerinin 12 aylık sorgulama süresi içinde 15.08.2021 tarihinde gecikme zammı ve gecikme cezası ile birlikte tahsil edildiği varsayıldığında, sigortalılık süreleri 15.12.2020-30.06.2021 olacaktır.

1.3. 12 Aylık Sorgulama Süresi Beklemeksizin Hizmet Sürelerinin Tespiti

Yazılı talep tarihi itibariyle sigortalılık süresi içerisinde bir veya birden fazla aya ait prim borcu bulunan ve talep tarihinde veya daha sonraki bir tarihte 12 aylık sorgulama süresine göre isteğe bağlı sigortalılık süresi tespiti dilekçesi ile (EK-23) 12 aylık sorgulama süresi içindeki prim borcunu ödemek istediğini beyan eden sigortalıdan prim borcu tahsil edilmeyecek, isteğe bağlı sigortalılık süresi primi ödenen sürelere göre tespit edilecektir. 12 aylık sorgulama süresi beklemeksizin primi ödenen sürelere göre tespit edilecektir. 12 aylık sorgulana süresi beklemeksizin hizmet tespiti isteyen sigortalılardan 12 aylık sorgulama süresine göre isteğe bağlı sigortalılık süresi tespiti dilekçesi alınmadan işlem yapılmayacaktır.

2. Aylık Talebinde Bulunmak

2.1. Aylık Talep Tarihi İtibariyle Prim Borcu Bulunmayan Sigortalılar

Örneğin 15.08.2020 tarihinde yaşlılık aylığı talebinde bulunan ve talep tarihinin içinde bulunduğu Ağustos ayı primi dahil primi dahil borcu bulunmayan sigortalının aylığa hak kazandığının tespiti halinde isteğe bağlı sigortalılığı 15.08.2020 tarihi itibarıyla sona erdirilecektir.

2.2. Aylık Talep Tarihi İtibariyle Prim Borcu Bulunan Sigortalılar

Sigortalıların primi ödenmiş süreler ile aylığa hak kazanmaları durumunda, aylık talep tarihinde yada daha sonraki bir tarihte prim ödenen sürelere göre isteğe bağlı sigortalılık sürelerinin tespitini istemeleri durumunda aylık sorgulama süresi beklemeksizin hizmet sürelerinin tespiti başlıklı alt bölümünde belirtildiği şekilde işlem yapılacaktır.

3. İkameti Yurt Dışına Taşımak

İsteğe bağlı sigortalılık, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde işi üstlenen işverenlerce çalıştırılmak üzere yurt dışına götürülen Türk işçileri hariç, uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden doğan haklar saklı kalmak şartıyla ikametin yurt dışına taşındığı tarihten itibaren sona erecektir.

Fakat sigortalının sigortalılığının sona erdirilmesi yönünde bir talebi bulunmuyorsa sigortalılığın sona erdirilmesinde sigortalılığın ikametini taşımış olduğu ülke mevzuatı kapsamında sigortalı olarak çalışmaya başladığı veya ikamet esasına bağlı olarak o ülke sosyal güvenlik sistemine dahil olduğu tarihlerden önce başlayan tarih esas alınacak ve isteğe bağlı sigortalılık söz konusu tarihten bir gün önce sona erdirilecektir.

4. Zorunlu Sigortalılığa Tabi Olma

Örneğin isteğe bağlı sigortalılığı devam ederken, 01.06.2022 tarihinden itibaren Kanunun 4.maddesinin birinci fıkrasının b bendi kapsamında çalışmaya başlayan sigortalının isteğe bağlı sigortalılığı 31.05.2022 tarihinden itibaren sona erdirilecektir.

5. Sigortalının Ölümü

Ölen sigortalının ölüm tarihinden, itibaren sona erer.

6. Yurtdışındaki Çalışmanın Sona Ermesi

Kanunun 5.maddenin birinci fıkrasının g bendi kapsamında sigortalı olanlardan aynı zamanda isteğe bağlı sigortaya devam edenlerin yurtdışındaki çalışmaların sona ermesi halinde isteğe bağlı sigortalılıkları da aynı tarih itibarıyla sona erdirilecektir.

İsteğe Bağlı Sigorta ve Zorunlu Sigorta Çakıştığında Ne Olur

İsteğe bağlı sigortaya başvuru yapıldığında sigortalı kişi aynı zamanda zorunlu sigortaya tabi ise bu sigortalının isteğe bağlı sigorta müracaatı kabul edilmez
İsteğe bağlı sigorta devam ederken zorunlu sigorta ile çakışma olursa; çakışan ve ödenen isteğe bağlı sigorta prim süreleri iptal edilir ve ödenen primler iade edilir.

İsteğe Bağlı Sigortalılıkta Genel Sağlık Sigortası Uygulaması Nasıldır

İsteğe bağlı sigorta primi, 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında, sigortalı tarafından belirlenen ve yazılı olarak talep edilen prime esas aylık kazancın % 32’sidir. Bunun;

% 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi,
% 12’si genel sağlık sigortası primidir.

Dolayısıyla isteğe bağlı sigorta primi genel sağlık sigortasını kapsamaktadır.

Kendi İşini Kuranlarda İsteğe Bağlı Sigorta

Bağkur’dan emekli olanlardan 1 Nisan 2016 tarihine kadar %10 oranında destek primi kesiliyordu. Artık;

Kendi adına tarımsal faaliyette bulunanlardan,
İşçi olarak ya da devlet memuru olarak çalışıp emekli olduktan sonra kendi işini kuranlardan,
Eğitim kurumlarında ücret karşılığı ders verenlerden,
Vakıf üniversitelerinde görev alanlardan SGDP kesintisi yapılmıyor.

Anne ve Baba, Çocuğun Sigortasından Yararlanabilir mi

Bunun için bazı şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartlar şöyledir

Anne ve babanın herhangi bir sigorta kapsamında olmaması gerekir
Aktif bir Bağkur’larının olmaması gerekir
SGK’dan herhangi bir gelir veya aylık olmamaları gerekir
Vergi kaydı, sigorta kaydı, şirket kaydı vs gibi kayıtlarının olmaması gerekir
Anne ve babanın gelir testi yaptırması ve bu gelir testi sonucunda kişi başına gelirin 10.008 TL’nin (2023 için) altında olması gerekir.

Gelir testi yapılmışsa ve yukarıdaki şartlar sağlanmışsa, anne ve babasının sigortasını üzerine almak isteyen çocuk, e-devlet üzerinden “Sağlık Yardımı Talep Taahhüt” sayfasından başvuru yapabilir. Sayfaya giriş yapıldıktan sonra;

Genel sağlık sigortalısı bakmakla yükümlü olduğum kişilerin sağlık sigortamdan yararlanmasını istiyorum kısmını seçerek anne veya babanın T.C. kimlik nosunu yazarak başvuru yapabilirsiniz.

1 Ekim 2008 Öncesi Ödenen İsteğe Bağlı Sigorta Primleri Hangi Statüdedir

SSK mevzuatına göre ödenmişse SSK (4a), Bağ-Kur mevzuatına göre ödenmişse Bağ-Kur (4b), Emekli Sandığı mevzuatına göre ödenmiş ise 4c sayılacaktır.

Tekrardan İsteğe Bağlı Sigorta Başvurusu Yapmak Mümkün müdür?

Tekrar isteğe bağlı sigortalılık talebinde bulunacaklar ise talep dilekçesi ile SGK’na başvururlar. Türkiye’de ikamet etmekteyken sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarından isteğe bağlı sigortalı olmak için talepte bulunanların isteğe bağlı sigortalılık giriş bildirgesinde beyan etmiş oldukları Türkiye’deki adresi ikamet adresi olarak esas alınır.

İsteğe Bağlı Sigortalılar ile Bunların Hak Sahiplerinin Genel Sağlık Sigortası Yardımlarından Faydalanmaları İçin Gerekli Şartlar Nelerdir?

İsteğe bağlı sigortalılar ile bunların bakmakla yükümlü kişilerinin genel sağlık sigortası yardımlarından faydalanmaları için;

Sağlık hizmet sunucusuna başvurdukları tarihten önceki son bir yıl içinde toplam 30 gün genel sağlık sigortası primi ödemiş olmaları ve prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması gerekmektedir.
4b sigortalılık statüsüne tabi olan Genel Sağlık Sigortalısı ve bakmakla yükümlü olduğu kişilerin yukarıdaki bentte sayılan şartla birlikte, sağlık hizmeti sunucusuna başvurduğu tarihte 60 günden fazla prim ve prime ilişkin her türlü borcun bulunmaması veya 60 günden fazla borçlarının tecil ve taksitlendirilmiş olması, şarttır.

Ay İçinde SSK’lı Olarak Çalışan Bir Sigortalının Aynı Ay İçinde İsteğe Bağlı Sigorta Ödemesi

Örneğin ay içinde 10 gün bir işyerinde garsonluk yapan bir kişinin ayrıca isteğe bağlı sigorta yaptırması durumunda ödediği primler de 4A’lı olarak değerlendirilir.

İsteğe Bağlı Sigorta Kaydı Olup Ay İçinde 30 Gün SSK Primi Ödenen Sigortalının İsteğe Bağlı Sigorta Primi Borcu ve Sonraki Aylardaki Durumu

Eğer bir ayda 30 gün SSK primi ödendiyse isteğe bağlı sigorta otomatik ve geçici olarak durur ama tam olarak kapanmaz, ertesi ay eksik gün olursa isteğe bağlı sigorta devam eder. İsteğe bağlı sigorta tamamen sona ermez, tamamen kapatma işlemlerine sitemizde yer verdik.

Sigortalılar ara ara isteğe bağlı sigorta borç sorgulaması yaparak durumlarını kontrol etmelidir.

Zamanında Ödenmeyen İsteğe Bağlı Sigorta Primlerinde Durum Nedir?

5510 sayılı Kanunun 52 inci maddesinde, “Ait olduğu aydan itibaren en geç 12 ay içinde 89 uncu maddenin ikinci fıkrasına göre hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte primi ödenmeyen süreler, sigortalılık süresinden sayılmaz.” hükmüne yer verilmiştir.

Bir ayın primi en geç 12 aya kadar gecikme zammıyla ödenmelidir. 12 ay içinde ödenmeyen ayların gecikme zammıyla ödenmesi mümkün değildir. 12.aydan sonra ödenen hizmet düşmektedir. 12 aylık süreden sonra ödenen primler sigortalının veya hak sahiplerinin talebi üzerine iade veya doğacak borçlarına mahsup edilebilmektedir.

İsteğe Bağlı Sigorta Toplu Olarak Ödenebilir mi?

Belirtmiş olduğumuz gibi prim ödeme süresi üzerinden 12 aydan fazla süre geçmiş aylara sigortalılıkları otomatik olarak silinir. Bu durumda uzun yıllar isteğe bağlı sigorta primlerini ödememiş bir kişi, bir gün primlerini toplu ödemek istese de içinde bulunduğu ayla birlikte en fazla 13 aya ait sigorta primini ödeyebilir, diğer aylara ait isteğe bağlı sigorta primleri geçersiz hale geldiğinden dolayı, bu primleri ödeyemez. Bu 13 aydan öncesine ait süre sosyal güvenlik açısından kayıp süre olarak kalır, bu süreyi istese de daha sonra borçlanma yoluyla veya başka şekilde dolduramaz.

Silinen Bağ-Kur Primleri Toplu Olarak Ödenebilir mi?

Primleri ödenmediği için silinen Bağ-Kur sigortalılık süreleri, geri dönüşü olmayacak şekilde sigortalı hizmet süresi kaybına yol açmamakta, sigortalının kendisi veya ölümü halinde hak sahiplerine silinen söz konusu Bağ-Kur sigortalı hizmet sürelerini ihya etme, primlerini ödeyerek sigortalı hizmet sürelerine ekletme imkanı tanınmaktadır.

Bu şekilde silinen Bağ-Kur hizmetlerini ihya etmek isteyen kişinin ödeyeceği sigorta primi tutarı, başvuru tarihindeki brüt asgari ücret üzerinden hesaplanmakta, hesaplanan borç tutarının tamamının 3 ay içinde ödenmesi gerekmektedir. Peşin ödeme halinde uygulanan % 5 prim indirimi bunları kapsamamaktadır.

Beyan Edilen İsteğe Bağlı Sigorta Priminden Daha Az Prim Ödenmesi Durumunda Ne Olur?

İlgili ay isteğe bağlı hizmet olarak değerlendirilmemektedir.

İsteğe Bağlı Sigorta Prim Ödemeleri Devam Ederken Emeklilik İçin Talepte Bulunan Ancak Prim Borcu Bulunan Sigortalıların Durumu

Emeklilik için talepte bulunan sigortalının, ödenmemiş primleri varsa, emeklilik talebi reddedilmektedir ve isteğe bağlı sigortalılığı devam ettirilmektedir. Eğer sigortalı ödenmemiş aylara ait primler dışında, ödenmiş aylara ait primlerle aylığa hak kazanmakta ise kişiden bu konuda dilekçe alınarak emeklilik talep tarihi esas alınarak aylık bağlanabilecektir.

İsteğe Bağlı Sigorta Primlerinin Hesabı ve Ödenmesi

Yabancı uyruklu sigortalılardan Türkiye’de yerleşik olma hali bir yılı doldurmayanlar ile 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (g) fıkrası gereği ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçilerinin kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primleri işverenlerince ödendiğinden bunlardan % 20 oranında isteğe bağlı sigorta primi tahsil edilir.

5510 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde üçüncü fıkrasında belirtilenler için 82 nci maddeye göre belirlenen prime esas kazancın alt sınırı ile üst sınırı arasında olmak kaydıyla belirlenen günlük kazanç ve gün sayısı üzerinden malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları ile genel sağlık sigortası primi alınır. Yazılı olarak talepte bulunmayan sigortalıların primleri prime esas kazancın alt sınırı üzerinden tahsil edilir.

İsteğe bağlı sigorta primi, ait olduğu ayı takip eden ayın sonuna kadar ödenir. Ait olduğu aydan itibaren en geç 12 ay içinde kendileri veya hak sahipleri tarafından 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci fıkrasına göre hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte ödenmeyen süreler, hizmet olarak değerlendirilmez. Bu 12 aylık süreden sonra ödenen primler sigortalının veya hak sahiplerinin talebi üzerine 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin üçüncü fıkrası hükümlerine göre iade veya doğacak borçlarına mahsup edilebilir.

İsteğe bağlı sigortalılardan, 5510 sayılı Kanunun 87 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi gereği prim ödeme yükümlüsü kendileri olanların, zorunlu sigortalılık nedeniyle prim borcunun bulunması halinde, isteğe bağlı sigortaya tabi ödenen primler öncelikle zorunlu sigortalılık nedeniyle Kuruma olan borçlarına mahsup edilir.

Ay İçinde Eksik Günler İsteğe Bağlı Sigorta Primi Ödeyerek Tamamlanırsa Hangi Sigortalılık Süresinden Sayılır

Ay içinde kalan günlerini isteğe bağlı sigortayla tamamlayanlar, 2011 yılında 6111 sayılı Kanunla yapılan düzenlemeyle 4a (SSK) olarak sayılır.

Ödenen Primlerin İadesi

İsteğe Bağlı Sigorta Primi Geri Alınabilir mi?

İsteğe bağlı sigortaya ait primler, 12 ay boyunca ödenmediği takdirde kendiliğinden iptal olur. İptal olan primler ödenemeyen aylara ait primlerdir. Daha önce ödenmiş olan isteğe bağlı sigorta primleri iptal edilmeyecektir.

Emeklilik yaşını dolduran
Emeklilik yaşını çoktan geçmiş olan çalışanlar

Emeklilik için gerekli olan çalışma yılını ve prim gün sayısını dolduramayıp, emekli maaşı almaya hak kazanamıyorsa; ödedikleri primleri SGK’dan toplu bir şekilde alabiliyor.

Emeklilik için sigortalı adına yatırılmış olan prim tutarı SSK’lı (4a) çalışanlarda %14, Bağ-Kurlulara (4b) da ise, %20 olarak hesaplanır. Yaşın dolması ile birlikte emeklilik için gerekli olan prim ödeme gün sayısını dolduramayanlar bağlı oldukları sosyal güvenlik merkezine ya da il müdürlüğüne yazılı bir talepte bulunarak ödemiş oldukları prim tutarlarını yukarıda sayılan oranlarda toplu bir şekilde iade alabilir.

Anlaşılacağı gibi yalnızca çalışanlardan kesilmiş olan primler iade edilir. İşsizlik Sigortası ve işveren payı Fonu için kesilen tutar iade edilmez.

Yanlış ve Yersiz Alınan Primlerin İadesi

5510 sayılı Kanun’un 89/3 fıkrasında; “Yanlış veya yersiz alınmış olduğu tespit edilen primler, alındıkları tarihten on yıl geçmemiş ise, hisseleri oranında işverenlere, sigortalılara, isteğe bağlı sigortalılara veya genel sağlık sigortalılarına veya hak sahiplerine kanunî faizi ile birlikte geri verilir. Kanunî faiz, primin Kuruma yatırıldığı tarihi takip eden ay başından, iadenin yapıldığı ayın başına kadar geçen süre için hesaplanır. Ancak Borçlar Kanunu’nun 65 inci maddesi hükmü saklıdır.”

ibaresi vardır.

Yanlış ve yersiz yere alınan primler şöyledir;

Prime tabi tutulmayacak ödemelerin prime tabi tutulması,
Yanlış belge türünden bildirimlerin yapılması,
Muaf olunan sigorta prim türünden prim alınması,
Çakışan hizmet süreleri gibi durumlar yanlış
Yersiz alınan primler

Primlerin iadesi için 10 yıllık zamanaşımı süresinin geçmemiş olması ve işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik il müdürlüğüne/ merkezine yazılı talepte bulunulması gerekir.

Yanlış veya yersiz olarak 01/10/2008 veya sonrasında tahsil edilmiş olan primlerin iadesi sırasında ödenecek kanuni faiz, primin Sosyal Güvenlik Kurumu’na yatırıldığı tarihi takip eden ay başından, iadenin yapıldığı ayın başına kadar geçen süre için hesaplanır.

Diğer İade Sebepleri

1- 5510 sayılı kanunun 4a ve 4b bentleri kapsamındaki sigortalılar ile 5510 sayılı Kanuna göre ilk defa 4c bendi kapsamında sigortalı olanlardan, herhangi bir nedenle çalıştığı işten ayrılan veya işyerini kapatan ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını doldurduğu halde malûllük ve yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanamayan sigortalıya, 4a ve 4c bentleri kapsamında ise kendi adına bildirilen, 4b bendi kapsamında ise ödediği malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri , primin ait olduğu yıldan itibaren yazılı istek tarihine kadar geçen yıllar için, her yılın gerçekleşen güncelleme katsayısı ile güncellenerek toptan ödeme şeklinde verilir. Kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primleri toptan ödeme yoluyla ödenmez ayrıca, sigortalının hizmet borçlanmaları da yaşlılık toptan ödemesine dahil edilmez.

2- 5510 sayılı kanunun 4a ve 4b bentleri kapsamındaki sigortalılar ile 5510 sayılı Kanuna göre ilk defa 4c bendi kapsamında sigortalı olanlardan ölen sigortalıların hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamaması durumunda, ölüm tarihi esas alınmak kaydıyla , 4a ve 4c bentleri kapsamında ise kendi adına bildirilen, 4b bendi kapsamında ise ödediği malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri, sigortalının eşine, çocuklarına, ana ve babasına yine Kanunda belirtilen hisseler oranında
paylaştırılarak toptan ödeme şeklinde verilir. Kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası primleri toptan ödeme yoluyla ödenmez, ancak sigortalının sağlığında yapmış olduğu hizmet borçlanmaları hak sahiplerine ödenecek ölüm toptan ödemesine dahil edilir.

3- Sigortalıların aynı sigortalılık haline tâbi olacak şekilde birden fazla işte çalışması nedeniyle SGK’ya ödenen primler toplamı, bu sigortalılık hali için belirlenen prime esas kazanç üst sınırı üzerinden hesaplanacak miktarı aşarsa, aşan kısmın tamamı, sigortalının talebi üzerine en geç talep tarihini takip eden ay içinde hissesi oranında sigortalıya defaten geri ödenir. Geri verilen primler için ayrıca gecikme cezası ve gecikme zammı ile faiz ödenmez.

İsteğe Bağlı Sigorta, Sigorta Başlangıcı Olarak Sayılır mı

Sigorta başlangıç tarihi kişileri emekli eden;

Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortalarına ilk defa çalışma süresi bildirilen
İsteğe bağlı sigorta ilk defa prim ödenen gündür.

İsteğe bağlı sigortalı olarak primler, Bağ-Kur (4b) olarak sayılır. Böylece ilk defa isteğe bağlı olarak prim ödenen tarih itibariyle, 4b kapsamında sigorta başlangıcı yapılmış olur.

Yurtdışında Bulunanlar İsteğe Bağlı Sigortadan Yararlanabilirler mi?

İsteğe bağlı sigortalı olabilmek için, “Türkiye’de ikamet etme” şartı aranmaktadır.

Bu genel kuralın 5510 sayılı Kanunda bazı istisnaları vardır.

5510 sayılı Kanunun 5/g maddesine bakalım;,

Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri;

“4/A bendi kapsamında sigortalı sayılır” ve bunlar hakkında kısa vadeli sigorta kolları ile genel sağlık sigortası hükümleri uygulanır.

Bu sigortalıların uzun vadeli sigorta kollarına tabi olmak istemeleri halinde, 50.maddenin ikinci fıkrasındaki Türkiye’de yasal olarak ikamet etme şartı ile aynı fıkranın (a) bendinde belirtilen şartlar aranmaksızın haklarında isteğe bağlı sigorta hükümleri uygulanır. Bu kapsamda, isteğe bağlı sigorta hükümlerinden yararlananlardan ayrıca genel sağlık sigortası primi alınmaz. Bu bent kapsamında yurt dışındaki işyerlerinde çalışan sigortalıların, bu sürede ödedikleri isteğe bağlı sigorta primleri 4.maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalılık sayılır.

Ülkemiz ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri ile uluslararası sosyal güvenlik sözleşmelerinden dolayı yurtdışından da ülkemizde isteğe bağlı sigortaya devam etme hakkı olanlar için Türkiye’de ikamet şartı aranmamaktadır.

Yine, Türkiye’de ikamet etmekte iken sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkelerde bulunan Türk vatandaşlarından, isteğe bağlı sigortalı olmak için talepte bulunanların yurt dışına çıkmadan önce Türkiye’de ikamet ettiklerinin Kimlik Paylaşım Sisteminden (KPS) tespit edilmesi halinde sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış ülkede bulunsalar veya daha sonradan ikametini taşısalar bile isteğe bağlı sigortalı olabilmektedirler.

Ülkemiz ile diğer ülkeler arasında imzalanan ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri Anayasanın 90.maddesine göre milletlerarası antlaşma niteliğinde olduğundan, milletlerarası antlaşmalarla ülkemiz kanunlarının aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası antlaşma hükümleri esas alınmaktadır.

Bu çerçevede, Ülkemizle imzalanmış ikili sosyal güvenlik sözleşmelerine göre Fransa, İngiltere, İsveç ve İsviçre’de bulunanlar ile bu ülkelerde sigortalı olanlardan Türkiye’de ikamet etme şartı aranmaksızın isteğe bağlı sigortalı olma şartlarını yerine getirenler ülkemizde isteğe bağlı sigortaya prim ödeyebilmektedirler. (Kaynak: PWC)

İşsizlik Maaşı Alırken İsteğe Bağlı Sigorta Primi Ödenebilir mi?

İşsizlik parası alırken isteğe bağlı sigortalı olarak prim ödemeniz mümkün.

İsteğe Bağlı Sigortalılık İçin Ödenmesi Gereken Tutar Ne Kadardır?

Ay içinde 30 günden az çalışan veya tam gün çalışmayanlardan kalan sürelerinde prim ödeyenler;

İşsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler %32 üzerinden prim ödeyecekleridir.

2024 yılında isteğe bağlı sigorta yaptıracaklar

2024 için en az 6.900,86 TL ödeyecekler.

Primlerini yüksekten ödemek isteyenler ise 2024 için en çok; 51.756,45 TL yatırabilecekler. (7,5 kat)

2024 İçin Tutarlar

Günlük kazanç alt sınırı: 230,02 TL
Prim Tutarı: 6.900,86 TL

Günlük kazanç üst sınırı: 1.725,15 TL
Prim Tutarı: 51.756,45 TL

İşsizlik sigortası primi dâhil ödeyecekler %35 üzerinden prim ödeyeceklerdir, (7.000,87 TL)

2024 İçin Tutarlar

Günlük kazanç alt sınırı: 233,36 TL (20.002,50 * 0,35)
Prim Tutarı: 7.000,87 TL

Günlük kazanç üst sınırı: 1.750,20 TL
Prim Tutarı: 52.506,00 TL

———————————————————————————————————————-

İşsizlik sigortası primi ödemek istemeyenler %32 üzerinden prim ödeyecekleridir.

2023 yılında isteğe bağlı sigorta yaptıracaklar

2023 için en az 4.292,64 TL ödeyecekler.

Primlerini yüksekten ödemek isteyenler ise 2023 için en çok; 32.194,80 TL yatırabilecekler. (7,5 kat)

2023 İçin Tutarlar

Günlük kazanç alt sınırı: 143,09 TL
Prim Tutarı: 4.292,70 TL

Günlük kazanç üst sınırı: 1.073,18 TL
Prim Tutarı: 32.195,40 TL

İşsizlik sigortası primi dâhil ödeyecekler %35 üzerinden prim ödeyeceklerdir, (4.695,07 TL)